Eskişehir Ticaret Odası (ETO) tarafından hazırlanan Yüksek Hızlı Tren’in (YHT) Eskişehir’e Etkileri Araştırması ve Eski Bir Şehrin Hikayesi isimli Kitapların tanıtımı düzenlenen bir toplantı ile yapıldı.
Tanıtım toplantısına ETO Başkanı Metin Güler, kitapları hazırlayan akademisyenler ve yazarlar katıldı. Toplantıda ilk olarak söz alan ETO Başkanı Metin Güler, “Yüksek Hızlı Tren’in Eskişehir’e Etkileri Araştırması kitabı ile raylı sistemlerin çok önemli olduğu Eskişehir’de yüksek hızlı trenin etkilerini bilimsel olarak açıkladık, akademik, bilimsel özelliği olan bir kitap yapılan anket çalışmaları sonrasında hazırlandı. Kitapta Eskişehir’e gelen yolcu profili, yolcuların ne istediği, yatırımcıların neler yapması gerektiğine ilişkin bilgiler var. Esnafın sanayici ve tüccarın anlayabileceği bir özet de hazırladık” dedi.
YÜZDE 40’I GÜNÜ BİRLİK KALIYOR
Eskişehir’e YHT ile gelen yolcuların yüzde 40’ının günü birlik kaldığını aktaran Başkan Güler, “Yolcuların Eskişehir’de kalmasında sıkıntı görüyoruz. Bundan sonraki süreçte Sivas, İzmir, Bursa, Konya bağlantıları ile 20 bin yolcunun yolunun Eskişehir’den geçeceği görülüyor. Kitap tüccar, sanayici ve halkımıza büyük katkı sağlayacak. Yine kentin kültür hayatına önemli katkı sunacak” ifadelerini kullandı.
Eski Bir Şehrin Hikayesi kitabına da değinen ETO Başkanı Güler, “Çok nitelikli herkesin başucunda bulunması gereken, tüm ilçelerin hikayelerinin yer aldığı çok kapsamlı bir kitap, daha önce hiç yayınlanmamış belgelerle desteklendi” şeklinde konuştu.
YHT İLE YOLCU SAYISI YÜZDE 98 ARTTI
Daha sonra kitabın yazarlarından Prof. Dr. Muharrem Afşar, Yüksek Hızlı Tren’in Eskişehir’e etkileri konulu bir sunum yaptı. Kitap ile ortaya çıkan bilimsel verilere değinen Afşar, YHT’nin global dünyanın gelişmelerinden bir olduğuna değinerek, böylece Eskişehir’in modernleşmenin etkilerini derinden hissetmeye başladığını ifade etti. Son dönemde Eskişehir ekonomisinin Türkiye ekonomisinin üzerinde bir gelişme gösterdiğini belirten Afşar, 2023 yılı hedeflerinde; demiryolunun ulaşım sektöründeki payının 5 kat büyümesi beklendiğini kaydetti. Çalışmanın amacını YHT’nin Eskişehir ekonomisi ve sosyal hayatına etkilerinin ortaya konması olduğunu kaydeden Prof. Dr. Afşar, şöyle konuştu:
“Kitapta anketler ile YHT kullanan yolculardan veriler elde edildi. 3 bin 700 kişilik anket grubu ile çalışıldı. Buna göre; YHT’yi kullananların büyük kısmı lise ve üniversite mezunu, eğitimli, donanımlı kişiler. Bulgulara bakınca Eskişehir’in tatil için uygun bir kent olduğu algısı var. YHT’den sonra Eskişehir’e geliş oranının yüzde 98 arttığı görülüyor. Gelenlerin yüzde 40’ı tatil ve eğlence amacıyla geliyor, arkadaş akraba ziyaretleri ile bu oran yüzde 75’i buluyor. Gelenlerin kalma süreleri günü birlik yüzde 35, 3 günden fazla kalacaklar yüzde 50’ye yakın. Eskişehir ailece tatile uygun bir kent algısına sahip, hafta sonu için gelinebilecek bir şehri algısı var.”
OTEL FİYATLARI BEKLENTİLERİN ÜZERİNDE
Günlük konaklama bedelleri üzerinde duran Prof. Dr. Muharrem Afşar, verilerin; vatandaşın 75 ile 150 lira arasında konaklama beklentisi içinde olduğunu, ama mevcut otellerin bunun çok üzerinde fiyatlara sahip olduğunu gösterdiğini aktardı ve otel sahiplerinin bu konuya dikkat etmesi gerektiğine dikkat çekti.
Daha sonra ETO Başkanı Metin Güler söz alarak, “Eğer burada 5 yıldızlı otel sayısını artırırsanız gelenlerin burada konaklama olanağının çok olmadığını bilmeniz gerekir” dedi.
Prof. Dr. Afşar, YHT ile Eskişehir’e gelenlerin bir hafta sonunda ortalama 280 lira harcadığını, YHT’nin bu yıl 1 milyon 800 bin kere kullanıldığını bunun da yaklaşık 900 bin kişi anlamına geldiğini anlatarak, “Bu da yıllık 84 milyon liralık bir gelire denk geliyor. Bu miktarın önemli bir bölümünün; otel, restoran, kültürel faaliyetlere harcanacak anlamı da çıkıyor” şeklinde konuştu.
Kitapta Eskişehir’in gelenlerde nasıl çağrışımları olduğunun da anlatıldığını dile getiren Prof. Dr. Afşar, “Eskişehir’in çağrışımları Porsuk ve Adalar, parklar, üniversite, öğrenci şehri, tarih, Odunpazarı. Eskişehir’de ne olmasını isterdiniz sorusunun cevapları ise; deniz, fuar ve festival etkinlikleri ve kentin eğlence merkezi eksiklikleri var.
ESKİŞEHİR REKABETE HAZIR OLMALI
Kitabın sonuç, beklenti ve öneriler kısmındaki önemli bilgileri de özetleyen Prof. Dr. Afşar, şunları söyledi:
“YHT Eskişehir’in rekabete hazırlıklı olmasını gerektiriyor, kentte YHT sonrası ilk beklenen gelişmenin hizmetler alanında olması gerekiyor. Eskişehir’de yaşayanların diğer illere, diğer illerde yaşayanların Eskişehir’e daha kolay ulaşımı ve dolayısıyla Eskişehirli yatırımcıların başka şehirlerden de rakiplerinin olması anlamına geliyor. Eskişehir’e ulaşmanın kolaylaşması ve hızlanması, öğrencilerin Eskişehir’i daha çok tercih etmesini getirecek. Hızlı tren ekonomik büyümenin lokomotif bir motoru olarak algılanmamalı, bu istihdam için de geçerli. Ancak yeni iş kolları yaratabileceği gibi iş gücünün sektörler arasındaki artışını da sağlar. Dünyadaki örnekleri YHT ile birincil ekonomiden ikincil ekonomiye geçildiğini görüyoruz, örneğin; madencilikten imalat sektörüne kaydığını görüyoruz. Biz Eskişehir olarak zaten ikincil aşamadayız YHT ile hizmetler sektörünün ağırlığının artması bekleniyor. YHT Eskişehir bölgesinin sermayesini harekete geçirmeli, eğer Eskişehir yatırımcısı bu anlamda bir değişime gitmezse başkaları gelir burada yatırım yapar.”
YENİ ÜNİVERSİTELER KURULMALI
Prof. Dr. Afşar, Eskişehir’in hızla eğitim kenti olma özelliğini kaybettiğine dikkat çekerek, “Hızlı bir şekilde vakıf üniversitesi ya da devlet üniversitesi kurulması gerekiyor. TOBB tarafından vakıf üniversitesi ya da daha öce siyasilerin söz verdiği devlet üniversitesi kurulabilir. Şehirde açılacak diğer üniversiteler ile eğitimli, kültürlü kişiler gelecek. Bu da nitelikli bilgi teknolojilerini kullanacağınız yeni alanlar demektir” ifadelerini kullandı.
ŞEHRİN BİR PLANI DAHİ YOK
Sunum sonrasında konuşan ETO Başkanı Metin Güler, şunları kaydetti:
“Kitabın raporunu yerel yöneticilerle paylaştım. Hızlı trenin yüz yıllık altyapısı olan bir şehirde yaşıyoruz, kentin yerel yöneticileri ve siyasileri ile birlikte çalışmalıyız. Raylı sistemler merkezi projesinin hayata geçmesi, test merkezinin çalışmaya başlaması, havacılık sektörünün de gelişmesi gerekiyor. Bunun için daha nitelikli, anlamlı hedefler koymanız gerekiyor, bundan sonrasında sanayinin desteklenmesi gerekiyor, hizmet sektörünün çok daha öne çıkacağını görebiliyoruz. Ancak daha geleceği planlayamıyoruz, şehrin nereye gelişeceğiyle ilgili bir rapor yok elimizde. Bu nedenle bir şehir planının olması gerekiyor, kentin 3’üncü, 4’üncü üniversiteye ihtiyacı var. Yerel aktörlerle birlikte çalışmalıyız.”
Daha sonra 3 yıllık bir emeğin ürünü olan Eski bir Şehrin Hikayesi kitabının yazarı Doç. Dr. Zafer Koylu 1923 – 1938 yılları arasında kentin tarihindeki önemli gelişmeleri anlattı.
KİTAPLARIN YAZARLARI
Eskişehir Ticaret Odası tarafından yayınlanan Eski Bir Şehrin Hikayesi kitabını Zafer Koylu ve Melis Birgün, Yüksek Hızlı Tren’in Eskişehir’e Etkileri isimli kitabı ise Prof. Dr. Muharrem Afşar, Prof. Dr. Zafer Erdoğan, Prof. Dr. Erol Kutlu, Doç. Dr. Sezgin Açıkalın, Doç. Dr. Aslı Afşar, Doç. Dr. Fikret Er, Yrd. Doç. Dr. Tuğberk Tosunoğlu hazırladı.
