Anadolu’da Demiryolları Böyle İnşaa Edildi

1888 yılında silah tüccarı Alman Alfred Kaulla Osmanlı’yla bu sefer çok başka bir pazarlığa girdi. Osmanlılarla iyi ticari ilişkileri bulunan Kaulla Anadolu’ya 1000 kilometre tren yolu yapma önerisinde bulundu.Aynı zamanda bankacılık da yapan Alfred Kaulla “Boğazın hasta adamının” acilen modernleşmeye ihtiyacı olduğunu düşünüyordu ve tren yolunun bu konuda önemli bir adım olacağı konusunda yetkilileri ikna etmeye çalıştı.

Kara trene Alman desteği

O dönem meşhur Orient Express (Şark Ekspresi) İstanbul’da sona eriyordu. Anadolu’da ise demiryolundan eser yoktu.

Kaulla Anadolu’ya inşaa edilecek demiryolu için finansman sağlayacak Alman bankası bulmakta çok zorlandı. 1875 yılında Osmanlı’nın maddi zorluklar içinde olduğunu açıklaması bankaları tedirgin ediyordu.

Osmanlı’ya yatırım yapmanın intihar olacağını düşünüyordu.

Ancak Deutsche Bank’ın Yönetim Kurulu Başkanı Georg von Siemens, Anadolu’nun jeopolitik öneminin farkına vararak proje için finansman garantisi verdi…

Kral Bismark’a da sordular

Ama küçük bir not: Bu garantiyi vermeden önce de dönemin Almanya (Prusya) Kralı Otto von Bismark’a bir mektup yazarak böyle bir yatırıma finansman sağlayacaklarını bu konuda politik çekinceleri olup olmadığı soruldu.

Otto von Bismark`tan iki hafta sonra cevap geldi: “Bizim için hiç bir politik sakıncası yok.”

Alfred Kaulla İstanbul’da aylar süren görüşmelerin ardından 4 Ekim 1988 tarihli mektubunda “Tüm hattı aldık” yazdı…

En büyük sorun: Hırsızlık

Padişah 2. Abdülhamit’in projeyi Almanlara vermesinin temel nedenlerinden biri olarak Almanlarla o dönem bir muhalif durumun olmayışı gösteriliyor.

Böylece köprüler ve altgeçitlerle toplam 1000 km uzunluğunda demiryolu inşaatı için ilk adım atılmış oldu.

İnşaattan sorumlu Otto Kapp 1889’da en büyük zorluğun şantiyelerde yaşanan hırsızlıklar olduğuna değiniyor.

Ancak tüm sıkıntılara rağmen 31 Aralık 1892’ye kadar 580 km tren hattı tamamlandı. 44 tren istasyonu ile İstanbul ve Ankara birbirine bağlanmış oldu. Ardından Konya hattının inşaatına geçilecekti…

Almanların hayali Bağdat hattı

Kral 2. Wilhelm 1898 yılındaki İstanbul ziyareti sırasında Padişah 2. Abdülhamit’e Hamburg’dan Basra’ya tren hattı hayalini anlattı.

Onu bu proje konusunda ikna etmesinde “Bu tren hattı sayesinde tüm bölgeleri daha iyi kontrol edebilirsiniz” sözü etkili oldu.

Ancak Alman mühendisleri Toroslar korkutuyor ve bu projeyi gerçekçi bulmuyorlardı. Buna rağmen 1903 yılında inşaat çalışmaları başladı.

Fakat kısa süre sonra 1. Dünya savaşının patlak vermesiyle proje tamamlanamadı. İstanbul Bağdat hattının hayata geçmesi ise 1940’ların ortasında mümkün olabildi. 

Kaynak