Makinistlerin iddiası: Lokomotiflerde fren uyuşmazlığı yaşandı

Bilecik’in Vezirhan Beldesi’nde önceki gün çarptıkları duran trenin makinisti Hikmet Koşay’ın ölümüne, 2’si TCDD görevlisi, 12’si yolcu olmak üzere 14 kişinin de yaralanmasına neden olan Eskişehir Ekspresi’nin makinistleri Raşit Dikmen ve Bülent Koçyiğit, çıkarıldıkları nöbetçi mahkemece tutuklandı.Dikmen ve Koçyiğit, elektrikli ve dizil lokomotiflerde fren uyuşmazlığı yaşadıklarını öne sürdü.

İstanbul’dan gelen Eskişehir Ekspresi’nin makinistleri Raşit Dikmen ve Bülent Koçyiğit, dün sevk edildikleri Bilecik Adliyesi’nde ilk olarak cumhuriyet savcısına ifade verdi. Nöbetçi savcı, Dikmen ve Koçyiğit’i tutuklama talebiyle mahkemeye sevk etti. Raşit Dikmen ile Bülent Koçyiğit çıkarıldıkları nöbetçi mahkemece, bugün saat 03.00’de ‘Taksirle bir kişinin ölümüne ve birden fazla kişinin yaralanmasına sebebiyet vermek’ suçundan tutuklanarak Bilecik M Tipi Cezaevi’ne gönderildi.

Tutuklanan makinistler Raşit Dikmen ile Bülent Koçyiğit, ifadelerinde İstanbul Haydarpaşa’dan Eskişehir yönüne gittiklerini, Bilecik’in Osmaneli İlçesi yakınlarında Yüksek Hızlı Tren (YHT) hattındaki çalışmalar nedeniyle Bayırköy-Vezirhan arasında elektrik hattının kesik olduğunu belirtti. Bu nedenle kullandıkları elektrikli lokomotife, elektrik kesintisinin olduğu Bayırköy-Vezirhan arası için dizel lokomotifin takıldığını ifade eden Dikmen ve Koçyiğit, dizel lokomotifle Vezirhan istasyonuna kadar geldiklerini kaydetti.

KIRMIZI IŞIĞI GÖRDÜK, ANİ FREN YAPINCA UYUŞMAZLIK OLDU

Vezirhan istasyonuna geldiklerinde kırmızı ışığı gördüklerini ancak makas değişimini Eskişehir’den yapan kontrolörün makası boş raya vermediğini öne süren iki makinistin ifadelerinde şunları söylediği belirtildi:

“Yanan kırmızı ışığı görmüştük. Ancak makas boş raya verilmemişti. Bu nedenle ani fren yapmak zorunda kaldık. Hızımız da yaklaşık 30 kilometre civarındaydı. Ani fren sırasında elektrikli lokomotif ile bizi çeken dizel lokomotif arasında fren uyuşmazlığı yaşandı. Elektrikli lokomotife dizel lokomotif bağlandığında bu iki lokomotifin de fren sistemi birleşiyor. Ani fren nedeniyle fren sisteminde uyuşmazlık yaşanınca, duran trene çarptık. Kontrolör makası boş raya verseydi kaza olmazdı.”

KONTROLÖR: KIRMIZIDA DURMALARI GEREKİYORDU

Nöbetçi cumhuriyet savcısının talimatı üzerine dün gece Eskişehir’den Bilecik’e gelen kontrolör Bircan T.’nin ise kazayla ilgili olarak, “Makasın değişip değişmemesi önemli değil. Önemli olan, kırmızı ışığın yanması. Kırmızı ışıkta durmaları gerekiyordu” dediği belirtildi.

TREN KAZASININ OLUŞMASINDA 7 FAKTÖR

Türk Ulaşım-Sen Genel Merkezi tarafından yapılan yazılı açıklamada Bilecik’te meydana gelen tren kazasının 7 faktörden oluştuğu öne sürüldü.

Açıklamada, Eskişehir-İstanbul Yüksek Hızlı Tren (YHT) hattı altyapı çalışmalarının devam ettiği belirtilerek, kazanın meydana geldiği Vezirhan-Osmaneli arasındaki kataner hattının devre dışı kalması nedeniyle Osmaneli-Vezirhan arasında Toshiba makinelerin devre dışı kalıp bu bölgede elektrikli trenlerin 22 binlik dizel lokomotiflerle çekildiği kaydedildi. Türk Ulaşım-Sen’in açıklamasında şu görüşlere yer verildi:

“Bir aylık süreyle yapılacağı emirlenen bu uygulama yaklaşık 150 metre mesafeli ve 3 direk ile katener bakım hattı devreye sokulmasının en doğru yöntem olacağını demiryolu uzmanlarımız pekala bilirler. Çünkü dizel makineler ile sağlanan seyrüseferlerde risk faktörünü tetikleyeceği de bilinen bir husustur. Kazanın oluşmasında 7 faktör öne çıkmaktadır:

1- Elektrifikasyon bağlantısının yapılmamış olması. Yol yapımındaki yüklenici firmaya ya şartname ile ya da ek sözleşmelerle kataner hattı bağlantısı yaptırılabilir, trenlerin direk geçişleri sağlanabilirdi.

2- YHT bağlantılı ekspreslerde herhangi bir gecikme olmaması konusunda personele yapılan baskılar. Bu baskılar nedeniyle demiryolu mevzuatının dışına çıkılmakta ve riskli işlemler yapılmaktadır. Örneğin trenlerin hızlanması ve trafiğine ait yönetmeliğin ‘Bir giriş ve çıkış işaretini serbest durumuna getirmeden veya bir trene hareket emri vermeden önce’

a- Trenin geçeceği yolun serbest olduğuna (Kazada duran trenin üzerine bir başka tren alınmış.)
b- Karşıdan veya önünden istasyona gelmiş veya gelmekte olan trenin tam olarak gelmiş ve kabul edildiği yolun limitleri içersine girmiş olmasına (Tren tam olarak gelmiş ancak gar önünde beklemesi gerekirken sinyale yaklaşık 150 metre kalana kadar yaklaştırılmıştır.)
3- Makasın garda bekleyen 11 bin 15 sefer sayılı trenin üzerine tanzim edilmesi yerine boş yola tanzim edilmiş olsaydı bu kaza olmazdı.
4- 11 bin 16 sefer sayılı tren lokomotifi ters gittiği ve kabinin önde olmaması makinistin sinyali geç fark etmesine neden olmuş ve fren atmasına rağmen aradaki mesafe duruş mesafesi için yeterli olmamıştır.
5- Bu kaza esnasında 11 bin 16 sefer sayılı trenin fren sistemleri kontrol edilmeli ve zaman zaman yaşanan Toshiba ile 22 binlikler arasındaki uyumsuzluk olup olmadığı belirlenmelidir.
6- Görevli makinistin sinyali geç fark etmesi
7- ATS sisteminin kapalı olması.

Bu belirtilen nedenlerden dolayı Vezirhan yakınlarında bu kaza meydana gelmiş ve kaza esnasında 11 bin 15 sefer sayılı trenin makinisti Hikmet Koşay olay yerinde hayatını kaybetmiştir. Aynı kazada tren kondüktörü Hüseyin Ölçer ve tren odacısı Ali Baltalı ile 12 yolcu yaralanmıştır.

Kaynak