Hızlı trene hazırlık sürüyor

Demiryolları 150 yaşında… İzmir-Aydın hattına 1856 yılında ilk kazmanın vurulmasıyla faaliyete başlayan demiryolları, 150. kuruluş yıl dönümünü kutladığı bugünlerde hızlı trenlere hazırlanıyor.Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi’nin Ankara-Eskişehir etabının gelecek ay sonunda hizmete açılması planlanıyor.
1830’da İngiltere’de buharlı trenin keşfi, ulaşımda demir yollarının doğumunu sağladı. Buhar gücünün demir yollarında kullanılmaya başlanmasından 26 yıl sonra Osmanlı toprakları çelik ağlarla tanıştı.

Sanayi devrimiyle üretilen yükler için pazar bulmak, ham madde sağlamak arayışındaki İngiltere, Almanya başta olmak üzere bazı ülkeler Osmanlı topraklarında demir yolu yapımı için imtiyazlar elde etti. Demiryollarının faaliyete başlama tarihi olarak da kabul edilen 23 Eylül 1856’da İzmir-Aydın hattına ilk kazma vuruldu.

Osmanlı devletinde demir yolu imtiyazı verilen İngiliz, Fransız ve Almanların ayrı ayrı etki alanları oluştu. 1856-1922 yılları arasında Osmanlı topraklarında 8 bin 619 kilometre demir yolu yapıldı. Bu hatlar ve büyüklükleri şöyle:
-Rumeli Demiryolları 2383 km
-Anadolu-Bağdat Demiryolları 2424 km
-İzmir-Kasaba ve uzantısı 695 km
-İzmir-Aydın ve şubeleri 610 km
-Şam-Hama ve uzantısı 498 km
-Yafa-Kudüs 86 km
-Bursa-Mudanya 42 km
-Ankara-Yahşiyan 80 km

DEMİR YOLU AĞI 11 BİN KİLOMETREYE ULAŞTI

Cumhuriyet, Osmanlı devletinden milli sınırlar içerisinde kalan 2 bin 230 kilometresi yabancı şirketlere ait 4 bin kilometre demir yolu devraldı. 1924 yılında başlatılan seferberlik sayesinde 1940 yılına kadar 3 bin 300 kilometre demir yolu yapıldı. Ayrıca, yabancıların elindeki hatlar millileştirildi.

Bir taraftan da demir yolu sanayinin geliştirilmesi için adımlar atıldı. 1931’de Derince Ahşap ve Travers Fabrikası, 1939’da Sivas Demiryol Fabrikası, 1944’te Ankara Demiryol Fabrikası, 1951’de Adapazarı Demiryol Fabrikası açıldı. Ancak patlak veren savaş nedeniyle 1940-1950 yılları arasında sadece 458 kilometre demir yolu yapılabildi ve 1950’de demir yolu uzunluğu 7 bin 671 kilometreye ulaştı. Bugün itibariyle 10 bin 984 kilometre demir yolu hattı buluyor.

30 YILLIK GECİKME

1964 yılında Tokyo-Osaka arasında ilk hızlı tren seferleri başlarken, Türkiye’de 1974 yılında İstanbul-Ankara Sürat Demiryolu Projesi’nin temeli atıldı. 700 trilyon lira harcama yapılmasına karşın projenin fay hattında olduğu gerekçesiyle 30 yıl sonra projeden vazgeçildi. 2003 yılından itibaren demir yollarına ayrılan ödenekler artırıldı. Son 3 yılda demir yollarına ayrılan yatırım ödeneğinin 6 katrilyon lirayı bulmasıyla bazı projelere işlerlik kazandırıldı.
Bu projelerden birisi olan Ankara-İstanbul Hızlı Tren Projesi’nin altyapı çalışmalarına 5 Aralık 2003 tarihinde başlanıldı. İki kent arası ulaşımı 3 saate indirmeyi öngören projenin Ankara-Eskişehir atabında çalışmalar tamamlanma noktasına getirildi. Saatte 250 kilometre hıza uygun trenlerin çalıştırılacağı hattın Ankara-Eskişehir etabının Ekim ayı sonunda hizmete açılması planlanıyor. İkinci etabının ise 2008 yılı sonunda tamamlanması hedefleniyor.

ANKARA-KONYA HIZLI TREN PROJESİ

Diğer yandan Konya’nın İstanbul, Ankara ve İzmir’e daha kısa zamanda ulaşımını sağlayacak hızlı demir yolu ile bağlantısını gerçekleştirmek amacı ile Ankara-Konya demir yolu yapılması planlandı. Geçen yıl çalışmalarına başlanan Ankara-Konya Hızlı Tren Projesi’nin tamamlanmasıyla Ankara-Konya arasındaki 10 saat 30 dakikalık seyahat süresinin 1 saat 15 dakikaya, İstanbul-Konya arasındaki 12 saat 25 dakikalık seyahat süresinin ise 3 saat 30 dakikaya indirilmesi öngörülüyor.

YENİ PROJELER

Öte yandan, TCDD Genel Müdürlüğü, kurumun gelirlerini artırmak üzere bir dizi yeni uygulama da başlattı. Bu çerçevede bilgisayarlı bilet satış noktası 150’ye çıkarıldı ve internet üzerinden bilet satışına başlandı. Yük taşımacılığında blok tren uygulamasına geçildi.

Kurum, 150. yılında faal personeli için kıyafet tasarlanması amacıyla modacı Faruk Saraç ile anlaştı. Tasarlanan kıyafetler Sirkeci Garı’nda “Demir Kanatlar” defilesiyle tanıtıldı. TCDD Genel Müdürlüğü, yeni kıyafetlerle faal personeline daha modern bir görünüm kazandırmayı hedefliyor.

TCDD Genel Müdürlüğü, yeni demir yolu teknolojilerini Türkiye’ye kazandırmak üzere hızlı tren fabrikası kurulması girişimine önayak oldu. Türkiye’nin ilk hızlı tren fabrikası olan TCDD-ROTEM-HYUANDAI-HACO-ASAŞ ortak girişimi EUROTEM Hızlı Tren Fabrikası’nın temeli Adapazarı’nda atıldı. TCDD Genel Müdürlüğü, yük taşımadaki payını artırmak üzere tırların trenle taşıma sistemi olan Ro-La taşımacılığına da ağırlık vermeye başladı ve geçtiğimiz günlerde Türkiye-Avusturya arasında Ro-La taşımacılığı başladı.

Kaynak