“`html

Porto Metro Hafif Raylı Sistem Projesi: Portekiz, Porto ve Daha Fazlası

Bu makale, Portekiz’deki önemli bir hafif raylı transit (LRT) sistemi olan Porto Metrosu’nu (Metro do Porto) inceliyor. 1990’ların sonlarında başlatılan proje, tarihi hususları modern teknoloji ve altyapı geliştirmeyle entegre eden çok yönlü bir kentsel ulaşım yaklaşımını sergiliyor. Projenin planlama, inşaat, teknolojik özellikleri ve gelecekteki genişleme planlarını inceleyerek, başarılarını, zorluklarını ve Porto şehri ve çevre bölgeler üzerindeki genel etkisini analiz edeceğiz. Amaç, diğer şehirlerin benzer büyük ölçekli toplu taşıma girişimlerini üstlenmeleri için bir model olarak önemini vurgulayan kapsamlı bir Porto Metrosu genel bakışı sunmaktır. Analiz, projenin mühendislik karmaşıklığını, mali yönlerini ve kentsel peyzajı ve yolcu deneyimini şekillendirmedeki rolüne odaklanacaktır. Coğrafi kısıtlamaların üstesinden gelmek ve yeni sistemi mevcut altyapı ve ulaşım modlarıyla entegre etmek için kullanılan yenilikçi çözümlere özel önem verilecektir.

Proje Geliştirme ve Finansmanı

Porto Metro projesi, Kasım 1997’de Bombardier, Transdev, Soares da Costa, Somague, Impregilo, Balfour Beatty Rail ve Semaly’den oluşan bir konsorsiyum olan Normetro’ya anahtar teslimi bir sözleşmenin verilmesiyle başladı. Mart 1998’de başlayan inşaat, planlamadan uygulamaya hızlı bir geçişi gösterdi. Projenin finansmanı, Avrupa Topluluğu’nun önemli katkılarıyla desteklenen ulusal ve yerel yönetim kaynaklarının bir kombinasyonuna güvendi. Açılıştaki tahmini maliyet yaklaşık 1,3 milyar avroydu ve bu, bu kadar büyük ölçekli bir girişim için gereken önemli yatırımı vurgulamaktadır. Gelir hizmetleri, Ocak 2003’te A Hattı’nın bir bölümünde başladı ve ilk birkaç ay içinde bir milyon yolcu yolculuğuna ulaştı. Proje, karmaşık kentsel transit projelerini sunmada kamu-özel ortaklıklarının ve uluslararası işbirliğinin çok önemli rolünü göstermektedir.

Altyapı ve Tasarım Hususları

Porto Metrosu, 1.435 mm standart hat genişliği (dünyadaki en yaygın hat genişliği) ve 750V DC üstten elektriklendirme kullanıyor. Hatların önemli bir kısmı karayolu trafiğinden ayrılmış olup, güvenliği ve verimliliği artırıyor. Bununla birlikte, özellikle A Hattı’nın ve D Hattı’nın kuzey kesimlerinde, sokakta çalıştırma ve düz kavşaklar mevcuttur ve belirli kentsel ihtiyaçları karşılamak için sistem tasarımında esneklik göstermektedir. Proje, özellikle kuzey bölgelerinde, eski dar hatlı demiryolu sisteminin hizalamalarını zekice yeniden kullanarak, yeni Metro’yu şehrin tarihi bağlamıyla entegre etti. Sistem, 15’i yer altında olmak üzere 78 istasyondan oluşmaktadır ve bu da yer üstü erişilebilirliği ile şehir merkezi geliştirmenin gerçekleri arasında bir denge kurma ihtiyacını yansıtmaktadır. Geniş asansörler, rampalar, düz platformlar ve minimum engel gibi önemli özellikler, tüm yolcular için kolay erişim sağlar. Sistemin, özellikle D Hattı’ndaki en uzun tünel (yaklaşık 4.000 m) inşaatı, tünel açma makinelerinin (TBM) kullanımını içermekte olup, modern mühendislik tekniklerini sergilemektedir. Metro’yu ağırlamak için tarihi Ponte Luiz I köprüsünün değiştirilmesi, yeni sistemin şehrin mevcut altyapısıyla entegrasyonunu daha da vurgulamaktadır.

Demiryolu Malzemesi ve Operasyonel Sistemler

Başlangıçta, Porto Metrosu’nun filosu, Portekiz’deki Amadora’da monte edilmiş 72 çift yönlü Adtranz/Bombardier %100 alçak tabanlı Eurotram’lardan oluşuyordu. Milano ve Strasbourg’dakilere benzer bu araçlar, projede yer alan uluslararası işbirliğini ve teknoloji transferini yansıtmaktadır. 30 Bombardier Flexity Swift üç bölümlü aracın ( %70 alçak tabanlı) sonraki siparişi, artan yolcu sayısını ve daha uzun güzergahları karşılamak için sistemin kapasitesini artırdı. 100 km/s (62 mil/s) azami hıza sahip bu modern araçlar, sınırlı duraklı ekspres servis içeren Póvoa de Varzim’e giden B Hattı gibi güzergahlarda kullanılıyor. Sinyalizasyon sistemi, optimum verimlilik ve güvenlik için merkezi olarak izlenen Bombardier’in CITYFLO 250 trafik yönetim sistemi ile geleneksel hafif raylı yöntemler kullanıyor. Tünellerde ve istasyonlarda mobil ağ kapsamı, elektronik ekran panoları ve çok dilli duyurular dahil olmak üzere kapsamlı iletişim sistemleri, yolcu deneyimini geliştiriyor. Andante temassız bilet sistemi, Porto Metrosu, STCP otobüsleri, CP (Comboios de Portugal) trenleri ve hatta Guindais Füniküler dahil olmak üzere çeşitli ulaşım modlarında sorunsuz seyahati kolaylaştırıyor.

Genişleme ve Gelecek Gelişmeler

Porto Metrosu’nun erişimini genişletmek ve gelecekteki büyümeyi karşılamak için devam eden genişleme projeleri devam etmektedir. Bunlar, Vila Nova de Gaia’ya daha iyi hizmet verecek şekilde João de Deus’tan güneye doğru D Hattı’nın genişlemesini ve Estádio do Dragão’dan Gondomar’a kadar A Hattı’nın yeni 6,5 km uzunluğunda, on istasyonlu bir bölümünün inşasını içermektedir. Mevcut dar hatlı hizalamalardan yararlanılarak Trofa’ya doğru C Hattı’na 10 km’lik bir genişletme de devam etmektedir. Metro do Porto’nun uzun vadeli vizyonu, mevcut ağ ile kavşaklar aracılığıyla stratejik olarak entegre edilmiş ek bağımsız hatların geliştirilmesini içermektedir. Bu genişleme planları, toplu taşıma erişilebilirliğini iyileştirme ve bölgenin gelişen ulaşım ihtiyaçlarını karşılama konusundaki devam eden bağlılığı vurgulamaktadır. Projenin mümkün olduğunca mevcut altyapıyı kullanma ve modern teknolojik gelişmeleri dahil etme taahhüdü, sürdürülebilir ve verimli kentsel geliştirmeyi göstermektedir.

Sonuç

Porto Hafif Raylı Sistem projesi, başarılı kentsel raylı sistem geliştirmenin dikkat çekici bir örneği olarak durmaktadır. Hem tarihi altyapıdan hem de en son teknolojiden yararlanan stratejik planlaması, şehrin ulaşım manzarasını dönüştürmüştür. Uluslararası ortaklıkların entegrasyonu, TBM kullanımı gibi yenilikçi mühendislik çözümleri ve yolcu erişilebilirliğine ve konforuna odaklanma, projenin başarısına katkıda bulunmuştur. Önemli olmasına rağmen (1,3 milyar avro) ilk yatırım, hareketlilik iyileştirmesi, trafik sıkışıklığının azaltılması ve metropol alanı genelinde bağlantının iyileştirilmesi yoluyla önemli getiriler sağlamıştır. Gelecekteki büyümeye ve geliştirilmiş toplu taşımaya olan bağlılığı daha da gösteren devam eden genişleme planları, projenin uzun vadeli vizyonunu sergilemektedir. CITYFLO 250 trafik yönetim sistemi ve entegre Andante bilet sistemi tarafından kolaylaştırılan sistemin operasyonel verimliliği, sorunsuz ve kullanıcı dostu bir deneyim sunma taahhüdünü göstermektedir. Mevcut ray hizalamalarının yeniden kullanımı ve Ponte Luiz I köprüsünün uyarlanması gibi tarihi varlıkların başarılı entegrasyonu, kentsel yenilemeye duyarlı bir yaklaşımı sergilemektedir. Bu proje, toplu taşıma altyapılarını geliştirmeyi veya genişletmeyi amaçlayan diğer şehirler için değerli bir vaka çalışması görevi görmekte olup, kapsamlı planlamanın, stratejik ortaklıkların ve sürdürülebilir ve kapsayıcı tasarıma odaklanmanın önemini vurgulamaktadır.

Şirket Bilgileri:

Bombardier: Raylı araçlar ve sistemlerinin tasarım, üretim ve servisinde uzmanlaşmış çok uluslu bir ulaşım şirketi.

Transdev: Çok sayıda ülkede hizmet veren küresel bir toplu taşıma işletmecisi.

Soares da Costa: Büyük altyapı projelerinde yer alan Portekizli bir inşaat şirketi.

Somague: Portekizli bir inşaat ve mühendislik şirketi.

Impregilo: İtalyan bir inşaat şirketi (şimdi Salini Impregilo’nun bir parçası).

Balfour Beatty Rail: Raylı altyapıda uzmanlaşmış İngiliz bir inşaat ve mühendislik şirketi. (Şimdi Balfour Beatty’nin bir parçası)

Semaly: Fransız bir mühendislik ve inşaat firması.

STCP (Sociedade dos Transportes Colectivos do Porto): Porto metropol alanı için toplu taşıma işletmecisi.

CP (Comboios de Portugal): Portekiz’in ulusal demiryolu şirketi.

“`