Kahire Monoray Projesi: Mühendislik ve Teknoloji Harikası

Bu makale, Mısır’ın hızla gelişen altyapısına önemli bir katkı sağlayan Kahire Monoray projesini ele almaktadır. Proje, Kahire’nin doğu ve batı yakalarını birbirine bağlayan iki hat (Yeni Başkent Hattı ve 6 Ekim Hattı) oluşturarak şehrin ulaşım sorunlarına çözüm sunmayı hedeflemektedir. Projenin kapsamı, tasarım, inşaat, işletme ve bakım aşamalarını içermekte olup, uluslararası iş birliğinin ve ileri teknolojilerin bir örneğini sergilemektedir. Aşağıdaki bölümlerde, projenin teknik özellikleri, kullanılan teknolojiler, finansman yapısı ve projede yer alan paydaşlar detaylı bir şekilde incelenecektir. Projenin tamamlanmasıyla, Kahire’nin ulaşım verimliliğinin artması, yolcu kapasitesinin genişlemesi ve çevresel etkilerin azaltılması beklenmektedir. Bununla birlikte, projenin karşılaştığı zorluklar ve sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesi de önemlidir.

Proje Kapsamı ve Teknik Özellikleri

Kahire Monoray projesi, Alstom liderliğindeki bir konsorsiyum (Alstom, Orascom İnşaat ve Arap Müteahhitleri) tarafından yürütülmekte ve Mısır Tüneller Ulusal Otoritesi (NAT) ile Ağustos 2019’da imzalanan 4.5 milyar dolarlık bir sözleşme kapsamındadır. Proje, 54 km uzunluğundaki Yeni Başkent Hattı ve 42 km uzunluğundaki 6 Ekim Hattı olmak üzere iki hat üzerinde çalışmaktadır. Yeni Başkent Hattı, Yeni Kahire ve İdari Başkent gibi doğu bölgelerini birbirine bağlarken, 6 Ekim Hattı Nil Nehri’nin batı yakasını, Giza’ya kadar uzanan bir güzergahta hizmet vermektedir.

Her iki hatta da tam otomatik, sürücüsüz Alstom INNOVIA™ 300 monoray trenleri kullanılacaktır. Toplamda 70 tren (280 vagon) bulunmaktadır. Trenler, yüksek yolcu kapasitesi, sessiz çalışma ve enerji verimliliği gibi özelliklere sahiptir. Maksimum hız 80 km/sa olan trenler, 46 metrelik yarıçaplı virajlarda ve %6’lık eğimlerde çalışabilecek şekilde tasarlanmıştır. Sinyaller için Alstom Cityflo™ 650 iletişim tabanlı tren kontrol sistemi kullanılmaktadır. Bu sistem, güvenilirlik, esneklik ve enerji verimliliği sağlamaktadır.

Projede ayrıca, platform perdeleri, bilet sistemleri, güç sistemleri, sinyalizasyon sistemleri ve diğer elektromekanik ekipmanlar yer almaktadır. ALTPRO eksen sayacı gibi gelişmiş güvenlik sistemleri de kullanılmaktadır. Projenin tamamlanmasıyla, her iki hatta da saatte 45.000 yolcu taşınması hedeflenmektedir.

Proje Finansmanı ve Paydaşlar

Kahire Monoray projesinin finansmanı, çeşitli kaynaklardan sağlanmaktadır. Bunlar arasında, Birleşik Krallık İhracat Finansı (UKEF) tarafından sağlanan 1,7 milyar sterlinlik (2 milyar dolarlık) bir kredi, Mısır Yeni Kentsel Topluluklar Otoritesi’nin 14 yıllık geri ödeme süresine sahip bir kredisi ve konsorsiyum ortaklarının kendi sermayesi yer almaktadır.

Projede çok sayıda uluslararası ve yerel şirket görev almaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır: Sener (köprü tasarımı, mimari, elektromekanik sistemler), Innova Technologies (hizalama tasarımı, yapısal hesaplamalar), Hill International (proje yönetimi), ALTPRO (sinyalizasyon sistemleri), Indra (biletleme sistemleri), ESPT (post-gerdirme hizmetleri), Schindler (asansör ve yürüyen merdivenler), AKKA Technologies (sistem güvencesi), Elsewedy Electric PSP (elektrik ve sinyalizasyon), LS Electric (güç sistemleri), Fugro (jeofizik ve jeoteknik çalışmalar), CHRYSO (beton), Touchplan (proje yönetim yazılımı) ve Dextra (bağlantı elemanları).

Proje Takvimi ve İlerleme

Yeni Başkent Hattı’nın 2024 yılı sonunda, 6 Ekim Hattı’nın ise 2025 yılında tamamlanması planlanmaktadır. Kasım 2022 itibariyle, Yeni Başkent Hattı’nda deneme çalışmaları başarıyla gerçekleştirilmiştir. Projenin ilerlemesi, çeşitli faktörlere bağlıdır ve zamanında tamamlanması için yoğun bir çalışma yürütülmektedir.

Sonuç

Kahire Monoray projesi, Mısır’ın ulaşım altyapısına önemli bir katkı sağlayacak büyük ölçekli bir projedir. Proje, uluslararası iş birliği ve ileri teknolojilerin başarılı bir şekilde birleştirilmesini göstermektedir. Tam otomatik, sürücüsüz trenler ve gelişmiş sinyalizasyon sistemleri, yüksek yolcu kapasitesi ve verimli bir ulaşım sistemi sunmaktadır. Projenin tamamlanmasıyla, Kahire’nin doğu ve batı yakaları arasında hızlı ve güvenli bir ulaşım bağlantısı kurulacak, trafik yoğunluğu azalacak ve şehrin sürdürülebilir kalkınmasına katkıda bulunulacaktır. Ancak, projenin başarılı bir şekilde tamamlanması ve uzun vadeli sürdürülebilirliğinin sağlanması için, maliyet yönetimi, zamanlama ve risk yönetimi gibi konularda sürekli bir dikkat ve özen gerekmektedir. Projenin başarılı bir şekilde tamamlanması, diğer gelişmekte olan ülkeler için de benzer altyapı projelerine ilham verebilir ve bu tür projelerin hayata geçirilmesinde önemli bir model teşkil edebilir. Ayrıca, kullanılan teknolojiler ve proje yönetimi stratejileri gelecekteki benzer projeler için değerli bilgiler sağlayarak, daha verimli ve etkin çözümlerin geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. Projenin başarısı, sadece Kahire’nin ulaşım sistemini dönüştürmekle kalmayacak, aynı zamanda Mısır’ın ekonomik büyümesi ve uluslararası işbirliği alanında da önemli bir kilometre taşı olacaktır. Projenin çevresel etkilerinin de en aza indirilmesi ve sürdürülebilir ulaşım çözümlerinin benimsenmesi, projenin uzun vadeli başarısı açısından kritik öneme sahiptir.