Doğu-Batı Metro Yeraltı İkiz Tünelleri, Kolkata, Hindistan – Demiryolu Teknolojisi

Bu makale, Kolkata’nın (Hindistan) Doğu-Batı Metro projesinin 10.8 km uzunluğundaki yeraltı bölümünü oluşturan ikiz tünel projesini ayrıntılı olarak ele almaktadır. Proje, Hindistan’ın ilk su altı metro tüneli olma özelliğini taşımakta ve karmaşık jeolojik koşullar, su altı geçişi ve güvenlik önlemleri gibi çeşitli mühendislik zorluklarını aşmaktadır. Projenin hayata geçirilmesi, Kolkata’nın ulaşım altyapısını önemli ölçüde iyileştirmeyi, yolcu kapasitesini artırmayı ve şehrin genel ulaşım verimliliğini yükseltmeyi hedeflemektedir. Aynı zamanda, Hindistan’daki yeraltı tünel inşaatında yeni teknolojilerin ve tekniklerin uygulanmasına öncülük etmekte ve uluslararası iş birliğinin bir örneğini sergilemektedir. Makalede, projenin teknik yönleri, kullanılan teknolojiler, karşılaşılan zorluklar ve projenin başarıya ulaşması için alınan önlemler ayrıntılı olarak incelenecektir.

Projenin Kapsamı ve Hedefleri

Doğu-Batı Metro projesinin yeraltı tünel bölümü, Phoobagan ile Howrah Maidan arasında uzanmakta ve toplam altı yeraltı istasyonu içermektedir: Phoobagan, Sealdah, Esplanade, Mahakaran, Howrah ve Howrah Maidan. Projenin en önemli özelliği, Hooghly Nehri’nin yaklaşık 520 metrelik bir su altı bölümünü kapsayan geçişini sağlayan ilk su altı metro tüneli olmasıdır. Bu su altı tüneli, nehir yatağından 13 metre derinlikte yer almaktadır. Proje, Kolkata Metro Raylı Ulaştırma Kurumu (KMRCL) tarafından yürütülmekte ve Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JICA)’nın kısmi mali desteği ile gerçekleştirilmektedir.

Tünel İnşaatı ve Teknolojisi

İkiz tünel, 5.55 metre iç ve 6.1 metre dış çapa sahip olup, tüneller arasındaki merkezden merkeze mesafe 16.1 metredir. Tünellerin iç duvarları, her biri 275 mm kalınlığında M50 sınıfı, takviyeli beton segmentlerden oluşmaktadır. Bu segmentlerin altı tanesi, tünelin dairesel astarını oluşturmaktadır. Segmentler, Kore’den ithal edilen özel kalıplarda önceden dökülmektedir. Su girişini ve sızıntıları önlemek için çeşitli koruyucu önlemler alınmıştır. Su geçirgenliğini en aza indirmek için segmentlerde uçucu kül ve mikro silika içeren beton karışımları kullanılmıştır. Segmentler, segmentler ile tünel delme makinesi (TBM) kalkanı arasındaki boşlukları dolduracak karmaşık bir enjeksiyon işlemi kullanılarak kapatılmaktadır. Boşlukları doldurmak için su, çimento, bentonit ve sodyum silikat içeren bir çamur dahil olmak üzere iki bileşenli bir enjeksiyon karışımı kullanılmaktadır. Astar segmentleri, su ile temas ettiğinde akışı önlemek için genişleyen Alman yapımı neopren ve hidrofilik yardımcı contalar ile donatılmıştır.

Zorluklar ve Çözümler

Projenin en büyük zorluklarından biri, ağırlıklı olarak yumuşak ve sert kilden oluşan su altı tünellerinin delmesiydi. Bu işlem için, “Prerna” ve “Rachna” adlı iki Alman yapımı TBM (tünel delme makinesi) konuşlandırılmıştır. Yer basıncı dengeleme (EPB) yeteneklerine sahip bu makineler, kararsız arazilerde veya zemin bozulmalarına karşı hassas yapılar altında yapılan projeler için uygundur. Delme işlemi sırasında üç kat daha fazla atmosferik basınca dayanabilirler. Her TBM 8.5 metre uzunluğunda olup, iki katlı bir binanın boyundadır ve 100 metreye kadar uzanan yedek iskelelere sahiptir.

Proje Parametreleri ve Sonuçlar

Projenin temel parametrelerini aşağıdaki tabloda özetlemekteyiz:

Sonuç

Doğu-Batı Metro Yeraltı İkiz Tünelleri projesi, Hindistan’da yeraltı ulaşım altyapısının gelişiminde önemli bir kilometre taşıdır. Proje, Hindistan’ın ilk su altı metro tüneli olma özelliğiyle, karmaşık mühendislik zorluklarının üstesinden gelmek için yenilikçi teknolojilerin ve uluslararası iş birliğinin başarılı bir şekilde uygulanmasını göstermektedir. Projenin tamamlanması, Kolkata şehrinin ulaşım ağını önemli ölçüde iyileştirerek, yolcu kapasitesini artırarak ve seyahat sürelerini kısaltarak şehrin ekonomik ve sosyal gelişimine katkıda bulunacaktır. Su altı tünel inşaatında kullanılan gelişmiş TBM teknolojisi, su sızıntılarını önleme yöntemleri ve acil durum tahliye sistemleri, projenin güvenlik ve verimlilik açısından örnek bir çalışma olmasını sağlamıştır. Projenin başarıya ulaşmasında, KMRCL’nin etkili yönetimi, Afcons Infrastructure ve Transtonnelstroy’un uzmanlığı, Herrenknecht’in gelişmiş TBM teknolojisi ve JICA’nın mali desteğinin önemli rol oynadığı açıktır. Bu proje, gelecekteki büyük ölçekli yeraltı ulaşım projeleri için bir referans noktası oluşturacak ve Hindistan’ın altyapı gelişiminde yeni bir dönemi başlatacaktır.

Şirket Bilgileri:

• Kolkata Metro Raylı Ulaştırma Kurumu (KMRCL): Kolkata’daki metro sisteminin inşaatı ve işletiminden sorumlu bir kamu kuruluşudur.
• Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JICA): Japonya hükümeti tarafından finanse edilen ve gelişmekte olan ülkelere altyapı desteği sağlayan bir kamu kuruluşudur.
• Afcons Infrastructure: Hindistan merkezli büyük bir inşaat firmasıdır.
• Transtonnelstroy: Rusya merkezli bir tünel inşaatı firmasıdır.
• Herrenknecht: TBM (tünel delme makinesi) üretimi konusunda dünyanın önde gelen firmalarından biridir.
• ITD Cementation: Diaphragm duvar (D-wall) gibi özel inşaat işlerinde uzmanlaşmış bir şirkettir.