“`html

Portland MAX Hafif Raylı Sistem Projesi: TOD Örnek Çalışması, Oregon

Bu makale, Amerika Birleşik Devletleri’nde transit odaklı gelişmenin (TOD) başarılı bir örneği olan Portland MAX Hafif Raylı Sistemini inceliyor. Projenin amaçları çok yönlüydü: Portland metropol bölgesinde verimli ve güvenilir toplu taşıma sağlamak, TOD prensipleriyle ekonomik büyümeyi teşvik etmek ve trafik tıkanıklığını azaltmak. Sistemin aşamalı gelişimini, kentsel planlama ve yolcu taşıma kapasitesi üzerindeki etkisini, demiryolu araçlarının evrimini ve gelecekteki genişleme planlarını inceleyeceğiz. Analiz, inşaat sırasında karşılaşılan zorlukları ve bunların üstesinden gelmek için uygulanan yenilikçi çözümleri vurgulayarak, güçlü bir hafif raylı sistemin kentsel kalkınma stratejileriyle entegre edilmesinin etkinliğini gösterecektir.

Portland MAX Sisteminin Aşamalı Genişlemesi

Portland MAX sistemi (Metropolitan Area Express), planlı ve aşamalı genişlemenin bir kanıtıdır. Büyüme, şehrin dört bir yanına toplu taşıma erişimini kademeli olarak iyileştirme taahhüdünü yansıtmaktadır. İlk aşama olan Doğu Yakası MAX Mavi Hattı, 1986 yılında Gresham’ı Portland şehir merkezine bağlayarak hizmete girdi. Bu 24 km’lik hat, hafif raylı sistemin sürdürülebilir bir ulaşım seçeneği olarak uygulanabilirliğini göstermiştir. 1998 yılında tamamlanan Batı Yakası MAX Mavi Hattı, hizmeti batıya Hillsboro’ya kadar 29 km uzatarak hem gelişmiş hem de gelişmemiş alanlardan geçmiştir. Bu genişleme, hafif raylı sistemin daha önce hizmet alınamayan bölgelerde büyümeyi teşvik etme potansiyelini sergilemiştir. Havaalanı MAX Kırmızı Hattı (2001) ve Eyaletlerarası MAX Sarı Hattı (2004), havaalanını ve Kuzey Portland’ı mevcut ağa bağlayarak bağlantıyı daha da artırmıştır. Bu projeler, önemli noktalara hizmet verecek şekilde sistemi genişletmedeki stratejik yaklaşımı vurgulamaktadır.

Transit Odaklı Gelişme ve Etkisi

Portland MAX sistemi, TOD’u teşvik etmede etkili olmuştur. İstasyonların çevresindeki transit odaklı toplulukların geliştirilmesi, önemli bir konut ve ticari büyümeye yol açmıştır. Özellikle Batı Yakası MAX hattı, istasyonların yürüme mesafesindeki yeni gelişmelerde binlerce konut birimi ve önemli yatırımlar çekmiştir. Bu, verimli toplu taşıma ile mülk değerleri ve ekonomik faaliyet artışı arasında doğrudan bir ilişki olduğunu göstermektedir. Bu başarı, kısmen Tri-Met’in stratejik planlamasına bağlanabilir; bu planlama, yollarda aşırı trafik artışını önlemek için toplu taşıma genişlemesini kentsel kalkınmayla dengelemeyi amaçlamıştır. Sistemin başarısı, yolcuların %80’inin kişisel araca sahip olmasına rağmen, %83’ünün Tri-Met’i arabalarına tercih etmesiyle gösterilmektedir.

Demiryolu Araçları ve Teknolojik Gelişmeler

Portland MAX demiryolu araçlarının evrimi, hafif raylı sistem teknolojisindeki gelişmeleri yansıtmaktadır. Sistem başlangıçta Bombardier tarafından üretilen mafsallı araçlar kullanmıştır. Daha sonra, düşük tabanlı erişime sahip Siemens SD-600 ve SD-660 araçlarının tanıtımı, yolcu erişilebilirliğini ve genel verimliliği iyileştirmiştir. Siemens S70 Avanto hafif raylı araçlarının en son alımı, gelecekteki genişlemeleri ve artan yolcu taşıma kapasitesini karşılamak için filoyu modernleştirmeye yönelik sürekli bir taahhüdü vurgulamaktadır. Bu sürekli modernizasyon, sistemin verimli kalmasını ve artan oturma kapasitesi ve iyileştirilmiş erişilebilirlik gibi özellikleri de içeren gelişen yolcu ihtiyaçlarını karşılamasını sağlar.

I-205/Portland Alışveriş Merkezi MAX Yeşil Hattı: Gelecek Genişleme

Mevcut odak, sistemin kapasitesini ve erişimini daha da artırması beklenen önemli bir genişleme projesi olan I-205/Portland Alışveriş Merkezi MAX Yeşil Hattı üzerindedir. Bu 10,5 km’lik uzatma, Portland Alışveriş Merkezi bölgesini, Union İstasyonu’nu, Portland Eyalet Üniversitesi’ni ve Clackamas İlçesi’ni birbirine bağlayacaktır. Yeşil Hattın yolcu taşıma kapasitesini önemli ölçüde artırması ve koridorunda TOD’u daha da hızlandırması bekleniyor. Stratejik güzergahı, yeni park ve binme tesislerinin getirilmesi ve mevcut hatlarla entegrasyonu, şehrin ulaşım ağını iyileştirmeye yönelik bütüncül bir yaklaşımı göstermektedir.

Sonuçlar

Portland MAX Hafif Raylı Sistemi, başarılı transit odaklı gelişme için bir model olarak durmaktadır. Teknolojik gelişmeler ve stratejik planlama ile birleştirilen aşamalı genişlemesi, ulaşım seçeneklerini açıkça iyileştirmiş, ekonomik büyümeyi teşvik etmiş ve sürdürülebilir kentsel gelişmeyi desteklemiştir. Doğu Yakası ve Batı Yakası MAX gibi ilk hatlar, hafif raylı sistemin gelişmeyi nasıl çekebileceğini göstererek konsepti kanıtlamıştır. Havaalanı ve Eyaletlerarası hatlar, bağlantıyı ve yolcu taşıma kapasitesini artırarak stratejik olarak önemli alanları birbirine bağlamıştır. Yaklaşan Yeşil Hat projesi yalnızca kapasiteyi ve kapsamı artırmakla kalmayacak, aynı zamanda Portland’ın hafif raylı sistemi şehir planlamasıyla entegre etmede lider konumunu da sağlamlaştıracaktır. Altyapıya, demiryolu araçlarına ve devam eden genişleme girişimlerine yapılan önemli yatırım, şehrin toplu taşımaya uzun vadeli bağlılığını vurgulamaktadır. Projenin başarısı, tüm hatlarda yolcu taşıma kapasitesindeki önemli artışta açıkça görülmekte olup, sistemin etkinliğinin ve yolcular arasındaki popülaritesinin bir kanıtıdır. Portland’ın deneyiminden alınan dersler, benzer projeleri uygulamayı ve yenilikçi transit çözümleriyle sürdürülebilir kentsel büyümeyi teşvik etmeyi amaçlayan diğer şehirler için değerli bir yol haritası görevi görebilir. Portland MAX sisteminin sürekli başarısı, verimli toplu taşımayı ve ekonomik kalkınmayla sinerjisini önceleyen bütüncül bir kentsel planlama yaklaşımının önemini vurgulamaktadır.

Şirket Bilgileri:

• Tri-Met (Oregon Üç İlçe Metropoliten Ulaşım Bölgesi): Portland MAX Hafif Raylı Sistemi’nin işleticisi.
• Bombardier: Portland MAX sisteminde ilk hafif raylı araçların üreticisi.
• Siemens: Portland MAX sisteminde SD-600, SD-660 ve S70 Avanto hafif raylı araçlarının üreticisi.
• Bechtel Enterprises: Havaalanı MAX Kırmızı Hattı için kamu/özel girişimine dahil olmuştur.

“`