İTÜ Endüstriyel Otomasyon Laboratuvarı’nda Bir ‘İlk’e İmza Atıldı: Raylı Sistemlerde Yerli Sinyalizasyon

Türkiye’nin ilk yerli sinyalizasyon projesi, İTÜ Elektrik-Elektronik Fakültesi Endüstriyel Otomasyon  Laboratuvarı’nda TÜBİTAK-BİLGEM, TCDD ve İTÜ işbirliği ile tamamlandı.İlk olarak Mithatpaşa İstasyonu’na kurulan ve 15 ay denendikten sonra Aydın-Denizli hattına uygulanan yerli sinyalizasyon sistemi, TCDD’nin takvimi çerçevesinde diğer hatlarda yaygınlaştırılacak. Proje yürütücüsü İTÜ öğretim üyesi Prof. Dr. M. Turan Söylemez, devletin 2023 yılına kadar demiryollarına  10 bin km ekleme hedefi düşünüldüğünde; ‘sinyalizasyon projesi’nin ekonomik olarak sağlayacağı yararın yanında,  çalışmalar sürecinde edinilen ‘bilgi birikimi’nin Türkiye için eşsiz bir kazanç anlamına geldiğini belirtiyor.  2009 yılında başlanan proje  TÜBİTAK-BİLGEM, İTÜ ve TCDD ortaklığında gerçekleştirildi. Projede, İTÜ Kontrol Mühendisliği Bölümü ağırlıklı olarak yer aldı. 

TÜRKİYE’DE 10 BİN KM AĞIN YÜZDE 85’İNDE SİNYALİZASYON YOK 

TCDD’de, şu anda 10 bin km’nin üzerinde demiryolu ağı olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Söylemez,  bunun  yüzde 85’e yakın kısmında  sinyalizasyon olmadığını söyledi. İTÜ Vakfı Dergisi’nde yayımlanan röportajında Söylemez, konu ile ilgili olarak şunları söyledi:” Hatların yüzde 85’i sinyalizasyonsuz ama, geriye kalan ana hatlar, mesela İstanbul’dan Ankara’ya, Ankara’dan Konya’ya doğru uzanan  hatlarımız sinyalli. Ancak buradaki sinyalizasyon sistemlerinin tamamını yabancı  firmalar gelip zamanında kurmuşlar. Japon firmaları ağırlıklı olmak üzere,  en son sistemlerde  Kanada, İspanya orijinli firmalar var. Çok değişik firmaların kurduğu sinyalizasyon sistemleri  olduğu için bunları yönetmek ayrı bir sorun teşkil ediyor.  Türkiye’deki problemlerden biri de bu aslında. Değişik ihalelere çıkılıyor ve her ihaleyi farklı bir firma kazanınca,  sistemler birbirinden farklı oluyor. Kendi içinde farklılıklar ortaya çıkınca bu sefer ona uygun eleman yetiştirmeniz, belirli bir bölgede çalışan bir elemanı farklı bir bölgeye kaydırmanız son derece zor hale dönüşüyor. Türkiye’nin   her tarafında kullanılacak bir sinyalizasyon sistemi  kurulması bu bakımdan da önemliydi.”

SİSTEM SORUNSUZ OLARAK ÇALIŞIYOR

Söylemez’in verdiği bilgiye göre sistem, proje kapsamında Adapazarı -Mithatpaşa İstasyonu’nda sahaya kuruldu, bütün testleri orada yapıldı ve yaklaşık  bir buçuk seneden beri sorunsuz olarak çalışıyor. Projenin  Aydın-Denizli arasındaki bir hat kesiminde uygulama  çalışmaları BİLGEM ekibi tarafından yürütülüyor,  yani  devamı yapılıyor. Sonra, Afyon hattında bu sistemin uygulanması söz konusu olacak.  Daha sonra da TCDD’nin belirleyeceği takvime göre Türkiye’nin ihtiyaç duyulan hatlarında sistemin kurulması  gündeme gelecek.

TÜRKİYE BİR MİLYAR TL KAZANACAK

Prof.Dr, Turan Söylemez, yaptığı açıklamada bu sistem sayesinde on sene içinde  çok rahat bir şekilde kazancın bir milyar TL civarında olmasının mümkün olduğunu  hatta bunun birkaç katı bile olabileceğini söyledi. Projeni, demiryolu sektöründe büyük yankı uyandırdığını da kaydeden Söylemez, sözlerini şöyle sürdürdü: “ Türkiye’de çok değişik yerlerde buna benzer işler yapmaya çalışan firmalar  ortaya çıktı. Bizim tarafımızda önemli bir know how,   bir bilgi birikimi ortaya çıkmış oldu,  bu da ülkemiz için büyük bir kazançtır.   Bundan beş altı yıl önce,  TCDD’de  sinyalizasyonun nasıl işlediğine dair  bilgi sahibi arkadaşlarımız vardı şüphesiz.  Ancak, bu sistem en iyi şekilde nasıl  yapılır,  bunu bilen hiç kimse yoktu.  Şu anda  gerek İTÜ’de,  gerek TÜBİTAK-BİLGEM’de  sinyalizasyon konularında son derece yetkin, kendi başına bu tip sistemleri yapıp yürütebilecek insanlar  var artık. Türkiye için bu çok önemli bir kazanç. Bunun etkilerini ve faydasını önümüzdeki  senelerde gerek sinyalizasyon sistemlerinde, gerekse sinyalizasyonu  andıran güvenlik içeren çok değişik sektörlerde göreceğiz. “
 
Kaynak  : İTÜ Vakfı