Dolar 42,8012
Euro 50,1583
Altın 5.973,25
BİST 11.341,90
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul 13°C
Çok Bulutlu
İstanbul
13°C
Çok Bulutlu
Paz 13°C
Pts 13°C
Sal 14°C
Çar 13°C

Kasırga Sandy ve Demiryolu: Afet Fonları Denetimindeki Eksiklikler

Kasırga Sandy yardımlarının denetimi demiryolu için uyarı! Harcanmayan fonlar ve uzayan projeler sektörü etkiliyor. Şeffaflık ve sıkı denetim şart.

Kasırga Sandy ve Demiryolu: Afet Fonları Denetimindeki Eksiklikler
25 Kasım 2025 00:01

“`html

Kasırga Sandy Yardımlarının Denetimindeki Eksiklikler: Demiryolu Sektörü İçin Bir Uyarı

Kasırga Sandy felaketinin ardından yapılan kurtarma ve dayanıklılık çalışmaları için ayrılan fonların yönetimi, demiryolu sektörü için önemli dersler barındırıyor. Ulaştırma Bakanlığı Denetim Genel Kurulu’nun (OIG) Kasım 2024’te yayımladığı rapor, Federal Transit İdaresi’nin (FTA) bu yardım fonlarını denetlemedeki yetersizliklerini ortaya koyuyor. Bu durum, projelere ilişkin uzayan süreler ve harcanmayan milyarlarca dolarlık fonlarla sonuçlanarak, kamu kaynaklarının etkin kullanımı konusunda ciddi soru işaretleri yaratıyor. Bu makale, OIG raporunun demiryolu sektörü üzerindeki etkilerini, sektörün geleceğine yönelik çıkarımlarını ve alınması gereken tedbirleri derinlemesine inceleyecektir.

Denetim Yetersizlikleri ve Uzayan Proje Döngüleri

OIG raporu, başlangıçta 10.9 milyar dolar olarak belirlenen ve afet yardımı ile dayanıklılık programlarına tahsis edilen Kasırga Sandy fonlarının harcanma durumunu detaylı bir şekilde değerlendiriyor. Mart 2024 itibarıyla, tahsis edilen fonların %38’i (yaklaşık 3.8 milyar dolar) harcanmamış durumda. Bu durum, programların başlangıcı ile kapanışı arasındaki önemli bir uyumsuzluğa işaret ediyor. FTA’nın daha önceki denetimlerinde de benzer sorunlar tespit edilmiş, özellikle yardım alanların fonları zamanında harcamasını sağlama konusundaki yetersizlikler vurgulanmıştı.

Raporda, harcanmamış fonların en önemli nedenlerinden biri olarak, hibe yoluyla finanse edilen projelerin uzayan faaliyet süreleri gösteriliyor. OIG, tamamlanma tarihleri 2030’a kadar uzanan 28 projenin hala devam ettiğini tespit etti. Bu durum, proje yönetimi, tedarik süreçleri veya dayanıklılık çalışmalarındaki öngörülemeyen karmaşıklıklar gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Ayrıca, 14 farklı hibe alıcısının, hibe performans süreleri sona erdikten sonra yaklaşık 95.4 milyon dolarlık harcama yaptığı tespit edildi. Bu harcamalar “sorgulanan maliyetler” olarak sınıflandırılıyor ve hibe koşullarına uyulmadığını ve federal fonların potansiyel olarak kötüye kullanıldığını gösteriyor.

Raylı Sistemler ve Altyapı Açısından Önemi

Bu raporun bulguları, demiryolu sektörü için hayati öneme sahip. Özellikle, Kasırga Sandy gibi doğal afetlerin ardından raylı sistem altyapısının onarımı ve güçlendirilmesi, hizmetlerin kesintisizliği ve yolcu güvenliği açısından kritik önem taşıyor. Uzayan proje süreleri ve harcanmamış fonlar, bu kritik altyapı iyileştirmelerinin gecikmesine neden olabilir. Bu durum, hizmet güvenilirliğinin azalmasına, yolcu memnuniyetsizliğine ve potansiyel olarak kazalara yol açabilir.

TCDD (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları) gibi kurumlar, afet sonrası iyileştirme çalışmalarında federal fonlara başvurabilirler. Bu tür fonların etkin yönetimi, projelerin zamanında tamamlanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlayacaktır. UIC (Uluslararası Demiryolları Birliği) gibi uluslararası kuruluşlar, bu tür projelerde en iyi uygulamaların paylaşılması ve standartların belirlenmesi konusunda önemli bir rol oynayabilir.

Risk Yönetimi ve Şeffaflığın Artırılması

OIG raporu, raylı sistem yöneticileri ve yetkililer için önemli dersler çıkarıyor. Özellikle, gelecekteki hibe başvurularında ve kamu kaynaklarının yönetilmesinde şeffaflık, sıkı proje kontrolleri ve proaktif risk yönetimi ön plana çıkmalı. İç kontrollerin güçlendirilmesi, mali raporlamaların doğruluğunun sağlanması ve proje performansının düzenli olarak izlenmesi, olası sorunların erken tespit edilmesini ve müdahale edilmesini sağlayacaktır. Bu sayede, kamu fonlarının etkin bir şekilde kullanılması ve demiryolu altyapısının dayanıklılığının artırılması mümkün olacaktır.

Bu bağlamda, raylı sistem yöneticileri, afet yönetimi ve dayanıklılık stratejilerini gözden geçirmeli, federal fonlara ilişkin proje yönetim süreçlerini iyileştirmeli ve paydaşlarla daha yakın bir işbirliği içinde çalışmalıdır. Ayrıca, proje maliyetlerini ve zaman çizelgelerini gerçekçi bir şekilde belirlemek, riskleri yönetmek ve şeffaf bir iletişim sağlamak, başarılı bir proje yönetimi için temel unsurlardır.

Geleceğe Yönelik Çıkarımlar ve Öneriler

OIG raporunun sonuçları, demiryolu sektörünün afet yönetimi ve dayanıklılık konusunda daha proaktif bir yaklaşım benimsemesi gerektiğini gösteriyor. Özellikle, federal fonların yönetimi konusunda daha sıkı denetim mekanizmaları ve daha etkin proje yönetim süreçleri oluşturulmalı. Bu, gelecekteki afetlerin etkilerini azaltmak ve raylı sistemlerin kesintisiz hizmet vermesini sağlamak için kritik öneme sahip.

Sonuç olarak, Kasırga Sandy yardımlarının denetimindeki eksiklikler, demiryolu sektörü için önemli bir uyarı niteliği taşıyor. Şeffaflık, sıkı denetim ve etkin proje yönetimi, gelecekteki felaketlerin etkilerini azaltmak ve raylı sistemlerin dayanıklılığını artırmak için elzemdir. Demiryolu yöneticileri, bu dersleri dikkate alarak, altyapı yatırımlarını güçlendirmeli, risk yönetimi stratejilerini geliştirmeli ve paydaşlarla daha yakın bir işbirliği içinde çalışmalıdır. Bu sayede, demiryolu sektörü, afetlere karşı daha dirençli hale gelecek ve topluma daha iyi hizmet verebilecektir.

“`