Tüp geçit projesi yanlış ve pahalı
Otomobil yolcuları üzerinde Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nce 1999’da yapılan bir çalışmaya göre, Anadolu’dan Avrupa yakasına geçen insanların ortalama yüzde 92’si Haliç’in kuzeyine, kalanı ise güneyine gidiyor.
İETT otobüslerini kullanan yolcuların ise yüzde 89’u Haliç’in kuzeyine, kalanı güneyine doğru yol alıyor. Buna göre Anadolu-Avrupa yakaları arasında yolculuk yapanların buluştuğu hat bir ve ikinci köprü arasından geçiyor ve Ulaştırma Bakanlığı’nın Üsküdar Yenikapı arasında düşündüğü tüp geçişin inşa edileceği yer talebe uygun değil.
Tüp geçişin güneyden değil, kuzeyden geçmesi, yani Söğütlüçeşme Levent arasında olması gerektiğini savunan Boğaziçi Üniversitesi Yapı Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nden Prof. Dr. Semih Tezcan, ‘‘İstanbul’a Metro, Boğaz’a Tüp Geçit yapılmasın demiyoruz. Sadece tüp geçitin yeri ve tipinin yanlış, yolculuk talep tahminlerinin yanıltıcı, maliyetinin fahiş, finansmanının milli ekonomiye kambur olduğunu dile getiriyoruz. Bu yanlışların tümünü ortadan kaldırmak için Kristof Kolomb’un yumurtası gibi, tüp geçidi güneyden değil kuzeyden geçirin diyoruz hepsi o kadar.’’
Ulaştırma Bakanlığı’na göre üç hatta çıkarılacak Marmaray demiryolu koridoru üzerinde 2015 yılında yolculuk talebi 64 bin kişi/yön/saat olacak. Prof. Tezcan, bu sayının büyük bir ulaşımcılık hatası olduğunu belirtiyor: ‘‘Boğaz’ı geçmek isteyen yolcu, Söğütlüçeşme-Yenikapı arasını tercih etmez. Çünkü 1999 yılında otomobil veya İETT otobüsleri ile Boğaz’ı geçenlerin sadece yüzde 11’i Haliç’in güneyine, kalan yüzde 89’u ise Haliç’in kuzeyine gidiyor.’’
İETT OTOBÜS YOLCULUKLARI
HAT NO HAT İSMİ YOLCU/GÜN
HALİÇ KUZEYİ
101 Ortaçeşme-Beşiktaş 2012
103 Ümraniye-Beşiktaş 3800
110 Kadıköy-Beşiktaş 3800
111 Üstbostancı-Beşiktaş 4695
112 Üstbostancı-Beşiktaş 4775
114 Bostancı-Beşiktaş 7512
120 Kadıköy-Mecidiyeköy 9810
121 Ortaçeşme-Mecidiyeköy (2.Köprü) 2864
121-A Ortaçeşme-Mecidiyeköy 13176
121-B Kavacık-Mecidiyeköy (2.Köprü) 1300
122-A Ümraniye-Mecidiyeköy 3312
122-B Sarıgazi-Mecidiyeköy (2.Köprü) 1282
122-C Tepeüstü-Mecidiyeköy (2.Köprü) 3500
122-S Sultanbeyli-Mecidiyeköy (2.Köprü) 10600
123 Kartal-Beşiktaş 8211
123-A Kartal-Mecidiyeköy 15165
123-P Pendik-Mecidiyeköy 12360
123-U Uğur Mumcu-Perpa 1935
124 Bostancı-Mecidiyeköy 4335
125 Kadıköy-Atatürk Sanayi Sitesi 2250
221 Beykoz-Taksimn (Katlıbüs) 874
128 Bostancı-Mecidiyeköy 9842
128-A Bostancı-Mecidiyeköy 2924
129 Altunizade-Mecidiyeköy 8150
129-B Altunizade-Beşiktaş 2268
202 Bostancı-Taksim 4460
ARA TOPLAM % 89 156.012
HALİÇ GÜNEYİ
122-T Sultanbeyli-Topkapı 5621
126 Üsküdar-Topkapı 3456
127 Kadıköy-Topkapı 11.892
ARA TOPLAM % 11 20.969
TOPLAM % 100 176.981
Diğer iddiaları
Batırma tünel dünya üzerinde sadece dört ülkenin inşa edebildiği bir yapı türü. 13.3 kl.’lik derin tünelin maliyeti ise yaklaşık 750 milyon dolar.
İki köprü ile Boğaz’dan geçiş yapan yolcu sayısı 1999 yılı itibarıyla günde yaklaşık 450 bin kişi. Tüp geçiş inşaatı ile İstanbul nüfusunun sadece yüzde 5’ine ulaşım hizmeti götürülecek.
Güneyden geçecek batırma tüp tünelde sadece iki adet raylı hat var. Bunlar 1.5 dakikada bir işleyeceği iddia edilen metro katarlarına ait. Kıtalararası ve şehirlerarası demiryolu katarlarına geçecek yer yok.
Tüp geçit kuzeyden geçirilirse günde 1.9 milyon yolcu taşıyarak, geçiş başına 0.8 dolar hesabı ile yılda en az 550 milyon dolar gelir sağlayacak ve kendisini iki yıl içinde amorti edecektir.