TCDD kurtarılmayı bekliyor

Devlet Demiryolları’nın, demiryollarında yapılması planlanan yeniden yapılanma için kredi desteği istediği Dünya Bankası’na gönderilmek üzere hazırladığı mektup, TCDD’nin içler acısı halini ortaya koydu. 2003 yılını 565 trilyon lira zararla kapattığı tahmin edilen TCDD’nin taşıdığı her bir yolcudan elde ettiği gelirin taşıma için yaptığı harcamanın ancak yüzde 20.7’sini, yük taşımacılığında ise yüzde 26’sını karşılayabildiği belirtildi.

TCDD, demiryollarında yeniden yapılandırma kapsamında kullanacağı kredi için Dünya Bankası Başkanı James D. Wolfenson’a hitaben bir mektup hazırladı. Henüz taslak aşamasındaki mektupta, Türkiye’nin demiryollarıyla ilgili “içler açısı” durumunu da gözler önüne serdi. Mektupta, TCDD’nin 10 bin 948 kilometrelik demiryollarında işletmecilik yaptığı, şebekenin yüzde 95’inin tek hat, yalnızca 414 kilometresinin ise çift hat olduğu vurgulandı. 1950’den bu yana yalnızca bin 714 kilometre yeni demiryolu inşa edildiği belirtilen mektupta, birçok demiryolu projesinin finansman darboğazı nedeniyle yaşama geçirilemediğinden yakınıldı.

YOLCU SAYISI  YARI YARIYA AZALDI

TCDD’nin, yolcu sayısının son 10 yıllık dönemde yüzde 50 oranında azaldığı ve trak değerlendirilecek 17 milyon metrekare taşınmaz bulunduğu anlatılan mektupta, “Bu taşınmazların asgari emlak beyan değeri 500 trilyon liradır. Taşınmazların değerlendirilmesi ile TCDD’nin hem asli olmayan faaliyetlerinden çekilmesi sağlanacak hem önemli oranda bir gelir elde etmesi mümkün olacaktır” denildi.

BANLİYÖLER, DEVREDİLECEK

Mektuba göre, yeniden yapılandırma kapsamında limanlar ve demiryolları için yeni bir yasal çerçeve hazırlanacak. TCDD, ticari temelde faaliyet gösterecek, sosyal nedenlerle hükümet adına verilen hizmetlerin karşılığında kamu hizmeti yükümlülüğü ödemeleri alacak. Alt yapı ve işletme birbirinden ayrılacak, personel ve istinatsız hizmetler kabul edilebilir ölçüde tedrici olarak azaltılacak. Banliyö yolcu taşıma hizmetlerine ilişkin sistem sorumlulukları belediyelere ya da özel sektöre bırakılacak.

TCDD, TAŞINMAZLARINI SATACAK

Yeniden yapılandırmada demiryolu taşınmazlarının gelir sağlamada büyük potansiyel arz ettiği vurgulandı. İşletme faaliyetleri için gerekli olmayan taşınmazların belirlendiği kaydedilen mektupta, TCDD’nin, 195 milyon metrekaresi yol güzergahı ve işletme binası olmak üzere toplam 275 milyon metrekare arazi ve 14 bin adet binasının bulunduğu belirtildi.

2003 yılı beklenen kira gelirlerinin 15 trilyon lira olduğu anlatılan mektupta, 39 taşınmazın yap-işlet-devret yöntemi ile değerlendirildiği ve 160 trilyon lira değerinin bulunduğu kaydedildi. İlk etapta satılarak değerlendirilecek 17 milyon metrekare taşınmaz bulunduğu anlatılan mektupta, “Bu taşınmazların asgari emlak beyan değeri 500 trilyon liradır. Taşınmazların değerlendirilmesi ile TCDD’nin hem asli olmayan faaliyetlerinden çekilmesi sağlanacak hem önemli oranda bir gelir elde etmesi mümkün olacaktır” denildi.

Kaynak