Rail Baltica: AB Fonları ile Altyapı Gelişimi
Baltik ülkelerinde demiryolu projesi Rail Baltica, AB’den 295,5 milyon avroluk fon aldı. İnşaat ve entegrasyon hızlanacak.
“`html
Baltik Bölgesinde Demiryolu Entegrasyonu İçin AB Fonlarından 295,5 Milyon Avroluk Destek
Baltik ülkelerini kapsayan geniş çaplı bir demiryolu projesi olan Rail Baltica, Avrupa Birliği’nin (AB) finansal desteğiyle önemli bir ivme kazanıyor. RB Rail AS, Rail Baltica projesinin küresel koordinasyonunu üstlenen kuruluş, Connecting Europe Facility (CEF) Taşımacılık çağrısı kapsamında 7 Temmuz 2024 tarihinde açıklanan 295,5 milyon avroluk ek fon desteği aldı.
Bu fon, Estonya, Letonya ve Litvanya’daki inşaat ve teknik uygulama faaliyetlerini güçlendirecek. Avrupa Komisyonu’nun bu yatırımı, Baltik devletlerinin Avrupa demiryolu ağı içine entegrasyonuna olan bağlılığı ve sınır ötesi bağlantıların iyileştirilmesini vurguluyor. Bu fon, mevcut çok yıllık bütçe döneminde tahsis edilen hayati bir sermaye enjeksiyonu ve bu büyük ölçekli altyapı projesindeki ivmeyi korumanın temelini oluşturuyor. Fon, ana demiryolu hattını, enerji tedarik sistemi tasarımını ve kritik sınır ötesi proje koordinasyon çabalarını destekleyecek.
Fonların Baltik Ülkelerine Stratejik Dağılımı
295,5 milyon avroluk fon, üç Baltik ülkesi arasında paylaştırılacak. Estonya yaklaşık 47,1 milyon avro, Letonya 153,5 milyon avro ve Litvanya 94,9 milyon avro alacak. Bu rakamlar, projenin koordine eden kuruluşu olan RB Rail AS’nin payını da içeriyor. Bu finansal enjeksiyon, Rail Baltica projesi için kritik bir dönemde gerçekleşti ve inşaatın gecikme yaşamadan devam etmesini sağlıyor. Fon, özellikle inşaatın halihazırda devam ettiği kısımlardaki faaliyetlere odaklanarak, hızlı bir şekilde kullanılabilir hale getirilmiş aktivitelere tahsis ediliyor. Avrupa Komisyonu Genel Sekreteri Magda Kopczyńska tarafından vurgulandığı üzere Avrupa Komisyonu’nun bağlılığı, demiryolu taşımacılığı verimliliğini ve güvenliğini, kıta genelinde ekonomik rekabet gücünü artırmayı amaçlıyor. AB fonlarının sonraki aşaması, tüm üç Baltik ülkesinde inşaat ve ilgili çalışmalar gibi faaliyetleri içerecek. Geçerli çerçeve içerisinde kalmak üzere, Temmuz ayında Grant Anlaşması kapsamını inceleyen görüşmeler başlatılacak.
Zemin Üzerinde İlerleme: İnşaat Mil taşları ve Alt Sistem Uygulaması
Projenin çeşitli segmentlerinde önemli ilerleme kaydedilmeye devam ediliyor. Şu anda, ana demiryolu hattının yaklaşık 160 kilometrelik kısmının inşaat aşamasında. Aynı zamanda, önemli demiryolu alt sistemlerinde çalışmalar sürüyor. Elektrifikasyon için tedarikler tamamlandı ve sözleşmeler imzalanma aşamasına girdi. Kontrol-komut ve sinyalizasyon sistemleri için tedarikler de devam ediyor. Bu girişimler, Rail Baltica’nın işlevsel hazırlığı için hayati önem taşıyor. 2025 yılı sonunda, Rail Baltica ana hattının yaklaşık %43’ünün aktif inşaat aşamasında olması bekleniyor. Güvence altına alınan 4 milyardan fazla avro ile fon desteği, projenin direncini ve stratejik önemini vurguluyor. Enflasyon kaynaklı maliyet artışlarına yanıt olarak, proje finansal istikrarını sağlamak için Kamu-Özel Ortaklıklar (KÖO) ve AB Askeri Hareketlilik Fonu gibi çeşitli fonlama mekanizmalarını değerlendiriyor.
Ulusal Gelişmeler: Estonya, Letonya ve Litvanya’nın İnşaat Çabaları
Her Baltik ülkesi, Rail Baltica çerçevesinde hedeflenen gelişmeler görüyor. Estonya’da Tallinn’den Letonya sınırına kadar tüm güzergahın inşası ilerliyor ve sözleşmeler mevcut. Tallinn (Ülemiste) ile Tootsi arasında 100 kilometreden fazla inşaat çalışması devam ediyor ve gerekli izinler alındı. Pärnu Bölgesi’nde 40 kilometrelik bir bölümde hazırlık çalışmaları başlatıldı ve gelecekteki inşaat aşamaları için zemin hazırlanıyor. Letonya’da inşaat faaliyetleri, Riga Merkez İstasyonu ve havaalanı etrafında yoğunlaşıyor. Geçici ray altyapısı tamamlandı ve sinyalizasyon sistemlerinde çalışmalar devam ediyor. Riga Merkez İstasyonu’nun güney bölümü 2027 yazına kadar yolcu trafiği için yeniden açılacak. Güney bölümünde, Iecava yakınlarında inşaat başladı. Bu bölgede bir altyapı bakım tesisi ve bir lojistik merkezi yer alacak. Litvanya’nın çabaları, Jonava yakınlarındaki ana hat üzerindeki inşaatı içeriyor. Demir yolu set ve altyapı gelişmeleri 46 kilometreden fazla bir alanı kapsıyor. Diğer 68 kilometrelik bir bölüm için tedarikler devam ediyor, bunun yanında bir üst yapı kurulumu da dahil. Neris Nehri üzerinde yeni bir köprü de yapılıyor. Kaunas’tan Ramygala’ya kadar tasarım çalışmaları tamamlanma aşamasına geldi ve arazi edinimi devam ediyor. Bölgesel istasyon planlaması tamamlandı, 2025’te planlanan altyapı tedarikleri için hazırlıklar yapılıyor.
Sonuç
AB’nin sağladığı ek 295,5 milyon avroluk fon, Rail Baltica için önemli bir kilometre taşı ve projenin ivmesini ve stratejik hedeflerinin önemini güçlendiriyor. Estonya, Letonya ve Litvanya’daki fonların dağıtımı ve devam eden inşaat kilometre taşları, proje ilerlemeyi açıkça gösteriyor. Fon, sınır ötesi demiryolu bağlantıların geliştirilmesinde AB yatırımının kritik rolünü vurguluyor ve proje ilerledikçe verimliliği ve güvenliği daha da artırıyor. Zorlukların ele alınması ve ek fonlama araçlarının düşünülmesi, Rail Baltica’nın finansal sürdürülebilirliğini koruma konusunda proaktif bir yaklaşımı yansıtıyor. Sinyalizasyon sistemlerinden demiryolu setlerine kadar kapsamlı altyapı gelişmeleri, Baltik devletlerinin geniş Avrupa taşımacılık ağına entegrasyonunu sağlamayı hedefliyor. Önümüzdeki aşamada daha fazla koordinasyon ve ayrıntılara dikkat gösterilecek. Gelecekte, devam eden ilerleme, sınır ötesi taşımacılığı kolaylaştırmak, bölgesel ekonomik büyümeyi artırmak ve kıta genelinde taşımacılık bağlantısını iyileştirmek için hayati önem taşıyacaktır.
“`