“`html

Baltik Devletlerinde Hızlı Tren Projesi Rail Baltica: Avrupa’nın Demiryolu Ağı İçin Kritik Bir Adım

Baltik ülkelerinin Avrupa demiryolu ağı ile entegrasyonuna yönelik önemli bir adım olan Rail Baltica projesi, Avrupa Komisyonu’ndan 295,5 milyon avroluk bir fon desteği aldı. Yakın zamanda duyurulan bu fon desteği, Connecting Europe Facility (CEF) Ulaştırma çağrısı kapsamında sağlanıyor ve Estonya, Letonya ve Litvanya’da inşaat ve uygulama faaliyetlerini hızlandıracak. AB’nin 2023 çok yıllık bütçesinin bir parçası olan bu büyük finansal enjeksiyon, AB’nin bu yüksek hızlı trans-uluslararası demiryolu projesine olan kararlı bağlılığını ortaya koyuyor.

Projenin Kapsamı ve Finansman Dağılımı

2023 CEF çağrısı altında verilen 295,5 milyon avroluk hibe, Baltik ülkeleri arasında aşağıdaki şekilde dağıtılacak: Estonya’ya yaklaşık 47,1 milyon avro, Letonya’ya 153,5 milyon avro ve Litvanya’ya 94,9 milyon avro. Bu tutarlar, proje koordinatörü olan RB Rail AS’ye yapılan ödemeleri de içeriyor. Avrupa Komisyonu’nun bu proje için taahhüdü sadece bu yeni fon desteğiyle sınırlı değil; Ulaştırma ve Hareketlilik Genel Müdürü Magda Kopczyńska, bu ödülün, Polonya’daki komşu E75 demiryolu hattında benzer bir yatırımla birleştiğinde, AB’nin sınır ötesi demiryolu bağlantısını güçlendirme kararlılığını pekiştirdiğini vurguladı. Bu durum, demiryolu taşımacılığının verimliliğini ve güvenliğini artırmanın yanı sıra, kıtanın genel ekonomik rekabetçiliğini de hızlandıracak.

Baltik Ülkelerinde İnşaat İlerleyişi

Rail Baltica hattının birçok bölümünde inşaat faaliyetleri aktif olarak devam ediyor. 2025 ortasına kadar ana demiryolu hattının yaklaşık 160 km’si ve büyük demiryolu alt sistemleri üzerinde çalışmalar gerçekleştiriliyor. Elektrifikasyon alımları tamamlanmış, sözleşmeler imzalanma aşamasındadır; kontrol-komut ve sinyalizasyon sistemleri için alımlar ise devam ediyor. 2025 sonunda Rail Baltica ana hattının tahmini olarak %43’ü inşaat aşamasında olacak. Estonya’da Tallinn’den Letonya sınırına kadar olan tüm koridor için sözleşmeler imzalandı. Şu anda, Tallinn (Ülemiste) ile Tootsi arasında 70 km’den fazla yol yatak ve kavşak inşaatı yapılıyor ve 2025 sonuna kadar bu aktivite 100 km’yi aşması bekleniyor. Letonya’da, Riga’da, Riga Merkez Tren İstasyonu’nda ve havaalanı yakınlarında inşaat ilerliyor. Geçici ray döşemesi tamamlandı, sinyalizasyon çalışmaları devam ediyor. Bu yılın ilkbaharında, 2027 yazında yolcu trafiğine başlanması hedefiyle istasyonun güney bölümündeki çalışmalar yeniden başlatıldı. Ek gelişmeler arasında Iecava yakınlarında ve güney koridorunda inşaat çalışmaları bulunuyor. Litvanya’da, Jonava yakınlarında 46 km’den fazla yol yatak ve destekleyici altyapı inşaatı yapılıyor ve ek olarak 68 km için ihale çalışmaları başlatıldı. Kaunas ile Ramygala arasındaki bölüm için tasarım çalışmaları tamamlanmak üzereyken, bölgesel istasyonlar için hazırlıklar da devam ediyor.

Finansal Strateji ve Proje Zaman Çizelgesi

Bugüne kadar, Avrupa Birliği ve ulusal hükümetlerden önemli katkılar da dahil olmak üzere, toplamda 4 milyar avrodan fazla fon sağlandı. Enflasyonun getirdiği zorlukları dikkate alarak, proje, kamu-özel ortaklıklar (KÖP) ve AB Askeri Hareketlilik Fonu’nun desteği de dahil olmak üzere alternatif finansman modellerini araştırıyor. RB Rail AS Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Marko Kivila, bu fonun, özellikle üç Baltik ülkesinde devam eden çalışmalarda inşaatın gecikmeden devam etmesini sağlayan hayati önem taşıdığını vurguladı. Temmuz ayında yapılacak görüşmeler, mevcut bütçe çerçevesi içinde belirli faaliyetleri kapsayan Hibe Anlaşması’nın kapsamını kesinleştirmeyi hedefliyor. Proje tamamlandığında, 870 km’lik yüksek hızlı hat, Tallinn’i Litvanya-Polonya sınırına bağlayacak, böylece Baltik ülkelerini daha geniş TEN-T (Trans-Avrupa Ulaşım Ağı) ağı ile entegre edecek ve AB’nin iklim ve mobilite hedeflerini ileriye taşıyacaktır.

RB Rail AS’nin Rolü ve Proje Paydaşları

Rail Baltica projesi için merkezi koordinasyon birimi olan RB Rail AS, projenin başarılı bir şekilde yürütülmesinde kilit bir rol oynuyor. Bu ortak girişim, Baltik ülkeleri, çeşitli yükleniciler ve fon desteği ve düzenleyici gözetim ile Avrupa Birliği gibi projenin temel paydaşlarını bir araya getiriyor. RB Rail AS, Rail Baltica’nın tasarımından, inşasına ve pazarlamasına kadar sorumludur. Bu, fon temininden ihale sürecinin yönetimine ve inşaat aşamalarının gözetimini kapsamaktadır. Son 295,5 milyon avroluk fon, RB Rail AS’nin inşaata devam etmesini ve projenin zamanında tamamlanmasını sağlayan hayati bir adım.

Sonuç

Avrupa Komisyonu’nun Rail Baltica projesine yaptığı 295,5 milyon avroluk önemli yatırım, yüksek hızlı tren girişimi açısından çok önemli bir andır. Bu fon, devam eden inşaat çalışmaları ve stratejik finansal planlamalarla birlikte, AB ve Baltik ülkelerinin bu kritik altyapı projesini tamamlama yönündeki güçlü bağlılığına işaret etmektedir. Estonya, Letonya ve Litvanya’daki inşaat gelişmeleri, bölgesel bağlantıları güçlendirme, Baltik ülkelerini daha geniş Avrupa ağı ile entegre etme ve ekonomik ve çevresel hedeflere ulaşma yönünde önemli bir ilerlemeyi göstermektedir. Sınır ötesi koordinasyon ve altyapı gelişimi üzerindeki odak, gelecekteki büyük ölçekli trans-uluslararası demiryolu projeleri için bir örnek oluşturmakta ve işbirliğine dayalı, stratejik olarak planlanmış yatırımların faydalarını ortaya koymaktadır. Kamu-özel ortaklıklar gibi alternatif finansman modellerinin araştırması, potansiyel finansal zorlukları ele almak için proaktif bir yaklaşıma işaret etmekte ve adaptif proje yönetimini yansıtmaktadır. İnşaatın ilerlemesi ve birçok bölümde tasarım çalışmalarının tamamlanmak üzere olması, Rail Baltica’nın Avrupa bağlantısını ve stratejik mobiliteyi geliştirmedeki merkezi rolünü giderek daha net bir şekilde ortaya koyacaktır. 2025 sonuna kadar ana demiryolu hattının yaklaşık %43’ünün inşaat aşamasında olması, projenin ivmesini ve kıtanın demiryolu taşımacılığı manzarasına olumlu etkisini gösteriyor.

“`