Romanya Demiryolu Rönesansı: Sürdürülebilir Ulaşım ve 1.6 Milyar € Yatırım

Romanya Demiryolu Rönesansı: Geleceğe Yönelik 1.6 Milyar Euro’luk Yatırım

Demiryolu sektörü, iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda, dünya genelinde önemli bir dönüşüm yaşıyor. Romanya da bu dönüşümün öncülerinden biri olma yolunda önemli adımlar atıyor. Ülkenin demiryolu altyapısını ve hizmet kalitesini Avrupa standartlarına yükseltmeyi hedefleyen kapsamlı bir modernizasyon programı, 2025 Bükreş Demiryolu Günleri konferansında detaylarıyla tanıtıldı. Bu program, 1.6 milyar Euro’nun üzerinde bir yatırımla, yolcu hizmetlerini iyileştirmeyi, çevresel sürdürülebilirliği sağlamayı ve filonun verimliliğini artırmayı amaçlıyor. Bu makalede, Romanya’nın demiryolu sektöründeki bu iddialı atılımının ayrıntılarına inerek, sektörün geleceğine dair önemli çıkarımlar yapacağız.

Raylı Sistemlerde Sürdürülebilir Enerji Çözümleri

Romanya Demiryolu Reform Otoritesi (ARF), ülkenin demiryolu ağını modernleştirme çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor. Bu kapsamda, Avrupa Birliği’nin (AB) dekarbonizasyon hedefleriyle uyumlu olarak, dizel hatlarda kullanılmak üzere 12 adet hidrojenle çalışan çoklu ünite (HMU) alımı planlanıyor. Bu, Romanya demiryolu tarihinde bir ilk olacak. Siemens Mobility ile yapılan yaklaşık 2.46 milyar Romen Leyi (RON) değerindeki sözleşme, demiryolu taşımacılığında çevreci bir dönemin kapılarını aralıyor. Hidrojenle çalışan trenler, emisyonları azaltarak, demiryollarının çevresel ayak izini önemli ölçüde düşürecek. Bu proje, demiryolu sektöründe yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına yönelik önemli bir örnek teşkil ediyor.

Filo Modernizasyonu: Yeni Trenler ve Lokomotifler

ARF, yolcu taşımacılığında hizmet kalitesini artırmak amacıyla önemli miktarda yeni tren ve lokomotif alımı gerçekleştiriyor. Bu kapsamda, PESA Bydgoszcz firmasıyla 62 adet bölgesel elektrikli çoklu ünite (EMU) ve Alstom ile 37 adet uzun mesafe EMU için anlaşma yapıldı. Her iki anlaşma da 15 yıllık bakım anlaşmalarını içeriyor. İlk PESA bölgesel ünitelerinin 2026 Ocak ayında hizmete girmesi planlanırken, Alstom’un Bautzen fabrikasından aylık teslimatlar aynı yılın ilerleyen aylarında başlayacak. Ayrıca, Ulusal Kurtarma ve Dayanıklılık Planı (PNRR) çerçevesinde 29 adet şehirlerarası EMU için ayrı bir sözleşme imzalandı. Toplamda 1.1 milyar Euro’nun üzerinde bir değere sahip olan bu alımlar, Romanya’nın demiryolu yolcu kapasitesini ve konforunu önemli ölçüde artıracak.

Yeni lokomotif alımı da modernizasyon programının önemli bir parçasını oluşturuyor. Alstom Transport, iki büyük sözleşme kapsamında 39 adet yeni elektrikli lokomotif tedarik edecek. Bu lokomotifler, saatte 160 km hıza ulaşabilen, 16 yolcu vagonuna kadar çekebilecek şekilde tasarlandı. İlk lokomotifin testleri devam ederken, ilk ünitenin 2026 Mart ayında hizmete girmesi bekleniyor. Bu yeni lokomotifler, demiryolu taşımacılığında verimliliği artıracak ve daha güvenilir hizmet sunulmasını sağlayacak.

Altyapı İyileştirmeleri ve Dijitalleşme

ARF’nin portföyündeki projeler sadece yeni tren alımlarıyla sınırlı değil. Ulusal bilet entegrasyonu, kamu hizmet sözleşmelerinin denetimi ve büyük şehirlerdeki kademeli tren tarifeleri gibi altyapı iyileştirmeleri de gündemde. Bu çalışmalar, yolculara daha öngörülebilir ve güvenilir bir hizmet sunmayı hedefliyor. Örneğin, merkezi bir biletleme sisteminin kurulması, yolcuların farklı operatörler arasında geçiş yapmasını kolaylaştıracak ve bilet satın alma süreçlerini basitleştirecek. Ayrıca, düzenli olarak yapılan kamu hizmet sözleşmesi denetimleri, hizmet kalitesinin artırılmasına ve kaynakların etkin kullanılmasına katkı sağlayacak. Kademeli tren tarifeleri ise, özellikle yoğun saatlerde yolcuların seyahatlerini daha düzenli hale getirecek ve toplu taşıma kullanımını teşvik edecek.

Finansman Kaynakları ve Uygulama Süreci

Romanya’nın demiryolu modernizasyon programı, çeşitli finansman kaynaklarından destekleniyor. Bu kaynaklar arasında, 2021-2027 Ulaştırma Programı (PT), Ulusal Kurtarma ve Dayanıklılık Planı (PNRR) ve Modernizasyon Fonu (FM) yer alıyor. Bu çeşitlilik, projenin finansal sürdürülebilirliğini sağlıyor ve farklı önceliklere sahip projelerin aynı anda yürütülmesine olanak tanıyor. ARF, bu projeleri etkin bir şekilde yöneterek, kaynakların verimli kullanılmasını ve projelerin zamanında tamamlanmasını hedefliyor. Bu kapsamda, Avrupa Birliği standartlarına uygun proje yönetimi uygulamaları benimseniyor ve düzenli olarak ilerleme raporları yayınlanıyor.

ARF (Autoritatea pentru Reformă Feroviară): Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren, Romanya’da yolcu taşımacılığı politikalarını uygulayan Demiryolu Reform Otoritesi.

PESA Bydgoszcz: ARF ile 62 adet bölgesel elektrikli çoklu ünite (EMU) tedarik sözleşmesi bulunan şirket.

Alstom: ARF’ye 37 adet uzun mesafe EMU ve 39 adet elektrikli lokomotif tedarik eden şirket.

Siemens Mobility: ARF’ye 12 adet hidrojenle çalışan çoklu ünite tedarik edecek olan şirket.

Sonuç: Geleceğin Demiryolları Romanya’da Şekilleniyor

Romanya, 1.6 milyar Euro’nun üzerinde bir yatırımla, demiryolu ağını modernleştirme ve yolcu taşımacılığını iyileştirme konusunda önemli adımlar atıyor. Hidrojenle çalışan trenlerin kullanıma girmesi, filo modernizasyonu ve altyapı iyileştirmeleri, ülkenin demiryolu sektöründe önemli bir dönüşümü temsil ediyor. Bu program, sadece ulaşım altyapısını güçlendirmekle kalmayacak, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirliği destekleyecek ve Avrupa standartlarına uygun, daha güvenilir bir ulaşım sistemi oluşturacak.

Bu çalışmaların başarıya ulaşması, Romanya’nın ekonomik büyümesine ve yaşam kalitesinin artmasına önemli katkılar sağlayacak. Gelecekte, demiryolu ağının daha da genişletilmesi, yüksek hızlı tren hatlarının kurulması ve demiryolu taşımacılığının diğer ulaşım modlarıyla entegrasyonu gibi projelerin hayata geçirilmesi bekleniyor. Romanya’nın demiryolu sektöründeki bu atılımı, diğer Avrupa ülkelerine de örnek teşkil edebilir ve demiryolu taşımacılığının geleceği için umut verici bir tablo çiziyor.