JU’dan 148M€ Demiryolu Fonu: Türkiye’de Sürdürülebilir Ulaşım ve Altyapı

Avrupa Demiryolu Ortak Girişimi’nden (JU) 148.2 Milyon Euro’luk Hibe Çağrısı: Demiryolu Sektöründe Dönüşümün Yeni Adımı

Avrupa’nın demiryolu sektöründeki inovasyon ve gelişimini desteklemek amacıyla kurulan Avrupa Demiryolu Ortak Girişimi (Europe’s Rail Joint Undertaking – JU), 2025-02 çağrısıyla sektöre 148.2 milyon Euro’luk önemli bir fon sunuyor. Bu fon, toplamda 245 milyon Euro değerinde proje üretilmesi hedefiyle, 11 Şubat’a kadar başvurulara açık olacak. Demiryolu sektöründeki uzmanlar ve araştırmacılar için büyük fırsatlar sunan bu çağrı, Avrupa’nın sürdürülebilir ve akıllı ulaşım stratejilerine katkı sağlayacak, aynı zamanda sektördeki mevcut zorluklara çözüm getirecek yenilikçi projeleri teşvik etmeyi amaçlıyor. Bu makalede, JU’nun çağrısının detaylarını, odaklandığı alanları ve demiryolu sektörüne potansiyel etkilerini derinlemesine inceleyeceğiz.

Avrupa Demiryolu Ortak Girişimi (JU) Çağrısının Kapsamı ve Hedefleri

JU’nun 2025-02 çağrısı, Avrupa Demiryolu Değiştirilmiş Çalışma Programı 2025-2026 kapsamında belirlenen Araştırma ve İnovasyon (R&I) faaliyetlerini desteklemeyi hedefliyor. Bu çağrı, özellikle Avrupa genelinde yenilikçi operasyonel ve teknolojik çözümlerin uygulanmasını sağlamak amacıyla, Teknoloji Hazırlık Seviyelerini (THS) yükseltmeyi amaçlıyor. Çağrı, Avrupa Birliği’nin (AB) Yeşil Mutabakatı ve Sürdürülebilir ve Akıllı Ulaşım Stratejisi’ne yönelik katkıları hızlandırmayı ve bir sonraki program dönemine hazırlık niteliği taşımaktadır. Bu kapsamda, demiryolu ağ yönetimi, operasyonların otomasyonu ve dijitalleşmesi, sürdürülebilir ve dirençli sistemler, tedarik zincirinde demiryolu taşımacılığı ve bölgesel hatlar gibi kritik alanlara odaklanılmaktadır. Çağrı aynı zamanda, demiryolu endüstrisinde 5.0 ve demiryolu için iklim finansmanı alanlarında yenilikçi çalışmalar için de destek sunuyor.

Demiryolu Ağ Yönetimi ve Operasyonların Dijitalleşmesi

Çağrının en önemli odak noktalarından biri, demiryolu ağ yönetiminin iyileştirilmesi ve operasyonların dijitalleşmesidir. Bu kapsamda, Avrupa genelinde demiryolu ağlarının daha verimli, güvenilir ve entegre bir şekilde yönetilmesi hedeflenmektedir. Projeler, özellikle ağ kapasitesinin artırılması, trafik yönetim sistemlerinin geliştirilmesi ve yolcu ile yük taşımacılığının optimizasyonu üzerine yoğunlaşacaktır. Bu alandaki çalışmalar, TCDD (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları) gibi ulusal demiryolu şirketlerinin, UIC (Uluslararası Demiryolu Birliği) gibi uluslararası kuruluşların ve diğer paydaşların işbirliğiyle yürütülecektir. Dijitalleşme çalışmaları, özellikle sinyalizasyon sistemleri, otomatik tren koruma sistemleri ve uzaktan izleme gibi teknolojilerin entegrasyonunu içerecektir. Bu sayede, demiryolu hatlarındaki kapasite artırılırken, operasyonel maliyetler de düşürülecek ve seyahat süreleri kısaltılacaktır.

Sürdürülebilir ve Dirençli Demiryolu Sistemleri

JU çağrısı, sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği ile mücadele hedefleri doğrultusunda, demiryolu sistemlerinin çevresel etkilerini azaltmaya yönelik projelere de büyük önem vermektedir. Bu kapsamda, enerji verimliliğini artıran teknolojiler, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve emisyon azaltımına yönelik çalışmalar desteklenecektir. Projeler, özellikle demiryolu hatlarının enerji tüketimini azaltmak, demiryolu araçlarının daha çevreci yakıtlarla çalışmasını sağlamak ve atık yönetimi gibi konularda yenilikçi çözümler geliştirmeye odaklanacaktır. Ayrıca, iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha dirençli demiryolu altyapıları oluşturulması da hedeflenmektedir. Bu çalışmalar, demiryolu sistemlerinin doğal afetlere ve aşırı hava koşullarına karşı dayanıklılığını artırmayı amaçlamaktadır.

Demiryolu Taşımacılığında Yeni Yaklaşımlar: Tedarik Zincirinden Bölgesel Hatlara

JU’nun çağrısı, demiryolu taşımacılığının tedarik zincirindeki rolünü güçlendirmeye yönelik projelere de destek vermektedir. Bu kapsamda, demiryolu taşımacılığının lojistik süreçlerle daha iyi entegre edilmesi, yük taşımacılığının verimliliğinin artırılması ve intermodal taşımacılığın (karayolu, denizyolu ve demiryolu) geliştirilmesi hedeflenmektedir. Projeler, özellikle demiryolu terminallerinin modernizasyonu, yük takip sistemlerinin geliştirilmesi ve demiryolu taşımacılığının maliyetinin düşürülmesi gibi konulara odaklanacaktır. Ayrıca, çağrı, bölgesel ve tali hatların iyileştirilmesine yönelik projelere de destek sağlamaktadır. Bu kapsamda, bölgesel hatların modernizasyonu, yolcu taşımacılığının iyileştirilmesi ve kırsal bölgelerde demiryolu ulaşımının erişilebilirliğinin artırılması hedeflenmektedir.

Geleceğe Yönelik Beklentiler ve Sonuç

Avrupa Demiryolu Ortak Girişimi’nin (JU) 2025-02 çağrısı, demiryolu sektöründe önemli bir dönüşümü tetikleme potansiyeline sahip. 148.2 milyon Euro’luk finansman, sektördeki yenilikçi projelerin hayata geçirilmesini sağlayacak ve Avrupa’nın sürdürülebilir ulaşım hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunacak. Çağrı, demiryolu ağ yönetiminden operasyonların dijitalleşmesine, sürdürülebilirlikten bölgesel hatlara kadar geniş bir yelpazede projeleri destekleyerek, sektördeki mevcut zorluklara çözüm getirmeyi ve geleceğe yönelik yeni fırsatlar yaratmayı amaçlıyor. Çağrı kapsamında geliştirilecek projelerin, demiryolu taşımacılığının daha verimli, güvenilir ve çevreci hale gelmesini sağlayacağı öngörülmektedir. Özellikle, TCDD gibi ulusal demiryolu şirketlerinin, UIC gibi uluslararası kuruluşların ve özel sektörün işbirliği, bu projelerin başarısı için kritik öneme sahip olacaktır. Bu çağrı, Avrupa’da demiryolu sektörünün geleceğine yön verecek önemli bir adım olarak değerlendirilmelidir.